مخاطب یک غزل از حافظ
یک غزل معروف از حافظ هست که بیت اول اون:
تاب بنفشه میدهد طره مشک سای تو
پرده غنچه میدرد خنده دلگشای تو
دوستان مخاطب حافظ در این غزل چه کسی هست؟!
بیت های بعدی رو هم بخونید حتما. خیلی فکر کردم ولی فعلا نتیجهای نرسیدم. امیدوارم کسی بتونه کمکم کنه.
8 پاسخ
باید به موارد دیگه ای هم توجه کنیم. مثلا بیت:
شاه شمشاد قدان خسرو شیرین دهنان
که به مژگان شکند قلب همه صف شکنان
با منطق عادی شما، عرفانی هست و مخاطب، خداوند. اما اگر به موارد سیاسی و اجتماعی دوره حافظ هم توجه کنیم(تاریخ اون دوره)، صراحتا میبینیم که منظور حافظ حاکم وقت بوده و بر سر یک مسئله سیاسی چنین شعری سروده شده.
من میخوام دوستان همه موارد مربوطه رو بگن تا با جمع بندی اون ها به جواب برسم.
دوست عزیز حرف شما بابت خوده حافظ فقط میدونه درسته اما اگر کسی هم این مدارج عرفانی رو طی کرده باشه و گذرونده باشه میتونه منظور حافظ رو بیان کنه و درک کنه یادم میاد علامه جعفری تفاسیری از حافظ داشتند که میتونید به اونها هم رجوع کنید
این مثال آخر شما .شرح حال افراد عامی و چاپلوسان و ریا کاران است و نه حکما و اهل عرفان
ممکنه هر برداشتی منطقی باشه، ولی واقعیت نیست و حافظ همیشه بالاتر از ما فکر میکنه. تنها یک برداشت از بین تمامی برداشت های منطقی، دقیقا مد نظر حافظ هست. و ما باید به اون مورد برسیم.
اگر شرح حال افراد عامی هست و اهل عرفان ((در زمانه حافظ)) اینطور نبودن، هیچوقت حافظ یک شخصیت خیالی به نام پیر مغان نمی ساخت.
دوست عزیز شما این خاصیت شعر عرفانی است که شما هر جور میتونید معنی کنید
نمی دونم چند سالتونه اما یک تجربه ای رو میخوام به شما بگم ...
دوست عزیز متونی که وزین هستند و دارای ابعاد عرفانی و فلسفی دارای طبقات و مرتبه هستند یعنی ممکنه غزلیات حافظ رو اگر برای یک بی سواد بخونید برداشتی کاملا منطقی داشته باشه و اگر برای یک عارف بخونید هم یک برداشت منطقی دیگه داره و برای یک دکترای ادبیات هم یک برداشت کاملا منطقی داشته باشه که با همه اونها متفاوت باشه... شما قرآن رو نگاه کنید اگر من بخونم به اندازه علم و دانش ناقص خودم برداشت میکنم و سود میبرم و اگر پیامبر بخونه به اندازه بصیرت خودش بهره میبره....
حکمای قدیم اگر در علمی شهره بودند اعمال و رفتارشون هم مثل شهرتشون بود و علم و عمل و حرف گفتارشون فرقی نمیکرد الان رو نگاه نکنید که طرف به اسم زلزله زده ها مردم رو سرکیسه میکنه و خودش رو محبوب مردم میدونه
از یاد نبرید که حافظ ، حافظ کل قرآن بوده و پس خلقیات و اعمالش هم باید شباهتهای بسیاری به قرآن داشته باشه
یک حاشیه هم راجع به این عباراتون:
حکمای قدیم اگر در علمی شهره بودند اعمال و رفتارشون هم مثل شهرتشون بود و علم و عمل و حرف گفتارشون فرقی نمیکرد
اگر اینطور بود تعداد غزلیات حافظ نصف میشد.
- واعظان کاین جلوه در محراب و منبر میکنند
چون به خلوت میروند آن کار دیگر میکنند
مشکلی دارم ز دانشمند مجلس بازپرس
توبه فرمایان چرا خود توبه کمتر میکنند
- بر در میخانه رفتن کار یک رنگان بود
خود فروشان را به کوی می فروشان راه نیست
دوست عزیز اهل عرفان واقعی در هیچ دورانی دو رو و ریا کار نیستند اما اگر کسی دو رو و ریا کار است مطمئنا اهل عرفان نیست و داره وانمود میکنه
سلام
معمولا خصلت غزلیات عرفانی این است که هر کسی به اندازه فکر و وسعت اندیشه خودش و مراحل عرفانی و سیر و سلوک خودش میتونه شعر رو تفسیر کنه . به نظر من خطاب خداوند متعال است...