در این مقاله به بررسی و توضیح در خصوص نقش سیستم عامل های مایکروسافتی یا بهتر بگوییم ویندوز در شبکه های کامپیوتری خواهیم پرداخت . ماه پیش یکی از همکاران ما در وب سایت ایمیلی برای من ارسال کرده بود و سئوال کرده بود که چرا بیشتر مباحثی که در مقاله های خود مینویسید مربوط به سیستم عامل ویندوز است ؟ من کاری به این کار نداشتم که این دوست ما علاقه مند به سیستم عامل لینوکس است و یا با سیستم عامل های مایکروسافت مشکل دارد و صرفا به بررسی منطقی این قضیه میپردازم که چرا بیشتر در خصوص ویندوز صحبت می کنیم .
همانطوری که شما هم میدانید شبکه های کامپیوتری بسیار قبل تر از اینکه ویندوز به وجود بیاید وجود داشتند . فقط به این مورد اشاره کنم که این مقاله رو در پاسخ به ایمیل همین دوست و همکار عزیزمون نوشته ام اما اصلا سوء برداشت نداشته باشید و این رو بدونید که من خودم لینوکسی هم هستم و عاشق سیسکو هم هستم اما در این مورد که را بیشتر مقالاتم در خصوص سیستم عامل ویندوز نوشته می شود برایتان توضیحاتی ارائه میدهم . در دوره آموزش نتورک پلاس بصورت مختصر در خصوص انواع سیستم عامل های شبکه صحبت می کنیم.
قبل از اینکه شروع کنم قصد دارم یک سری مسائل را جلوی چشم شما دوستان بیاورم . اولین مطلب و در ابتدای مقاله زمانی رو به بررسی تاریخچه ویندوز سپری میکنیم . خیلی وقت ها در برخی محافل شنیده ام که میگویند مایکروسافت بخش عمده ای از سیستم عامل خود را از شرکت های دیگری مثل IBM و Apple دزدیده است ، من در مورد صحت این موضوع کاری ندارم اما باید بگم که به نظرم این موضوع اصلا اهمیت چندانی هم ندارد ، من فقط میخام برای اطلاع رسانی و کم کردن سئوالات و ابهامات در خصوص اینکه چرا بیشتر از ویندوز استفاده میکنیم صحبت کنم و اینگونه مسائل ارزش چندانی برایم ندارد.
نکته دومی که بایستی به آن اشاره کنم این است که در حال حاضر هر سیستم عاملی که درست می شود ساختار شبکه ای خود را بر اساس یک استاندارد یکپارچه و تقریبا مشابه ایجاد میکند . حال در این میان ممکن است سیستم عامل هایی در این زمینه بسیار قوی فعالیت کنند و بعضی دیگر نیز ضعیفتر کار کنند اما در هر صورت راه یکی است .
به این نکته مهم دقت کنید که چه ویندوز و چه لینوکس و چه یونیکس و چه مکینتاش سیستم عامل هایی هستند که در محیط اینترنت قرار میگیرند و ضمن ارائه سرویس از سرویس های همدیگر هم استفاده میکنند و این به خاطر استفاده از پروتکل های مشترک و الگوهای شبکه ای مشترک میان این سیستم عامل ها است .
با نوشتم این مقاله به هیچ عنوان قصد ندارم جنگ سیستم عامل ها و کل کل های مربوط به سیستم عامل ها را شروع کنم ، کما اینکه تا همین الان هم دیدگاه خیلی از دوستان این است که من از ویندوز حمایت میکنم و به همین دلیل بیشتر مقالاتم در خصوص ویندوز است .
بنده صرفا به این دلیل بیشتر مثال های خود را در مورد ویندوز میزنم که این سیستم عامل بیشترین تعداد کاربرد را در میان کاربران و سرور ها در دنیا را دارد و در این مورد شکی نیست و به دلیل اینکه میخواهم مقاله من را درصد بیشتری از بازدید کنندگان مطالعه و در موردش نظر بدهند به همین دلیل در خصوص ویندوز بیشتر مطلب قرار میدهم .
خوب من در اینجا نمی خواهم با مخالفان ویندوز درگیر شود و فقط مسئله تجاری موضوع را مورد بررسی قرار می دهم . دلیل اینکه ویندوز به چنین سیستم عامل قوی و پرکاربردی تبدیل شد حل کردن دو مشکل بزرگ دنیای فناوری اطلاعات در زمان بوجود آمدنش بود .
اولین مشکلی که ویندوز حل کرد ، کاربری آسان برای کاربران بود ، در آن زمان برای استفاده از سیستم شما صرفا میبایست از دستورات استفاده میکردید ، این خود مشکلات زیادی را برای کاربران سیستم ایجاد میکرد ، قبل از بوجود آمدن ویندوز 3.1 که بصورت گرافیکی کار میکرد همه سیستم عامل ها از سیستم عامل MS-DOS که یک سیستم عامل خط فرمانی است استفاده میکردند .
DOS مخفف کلمه Disk Operating System است . سیستم عامل DOS بسیار سیستم عامل خوبی بود اما چند نقطه ضعف یا بهتر بگوییم کمبود جدی داشت . برای تازه کاران این سیستم عامل صرفا خط فرمانی بود و صرفا تمامی دستورات بایستی در قالب دستور وارد میشدند ، این بدین معناست که اگر شما قصد داشتید یک نرم افزار را اجرا کنید
دیگر خبری از ماوس و کلیک کردن بر روی آن نبود و شما میبایست دستورات معادل اجرای آن نرم افزار را دانسته و آنها را در خط فرمان وارد کنید تا نرم افزار مورد نظرتان اجرا شود . اگر میخواستید بدانید که چقدر فضای خالی بر روی دیسک خود دارید به جای اینکه راست کلیک کنید و Properties بگیرید شما باید دستور CHKDSK و یا DIR را در خط فرمان وارد میکردید .
بسیاری از افراد از DOS میترسیدند و از آن هراس داشتند . حتی برای افراد مبتدی هم که می خواستند کار با کامپیوتر را شروع کنند ، دانستن یک سری دستورات مقدماتی لازم بود و نکته مهمتر اینکه بسیاری از این دستورات در صورتیکه به درستی اجرا نمیشدند براحتی سیستم شما را تخریب میکردند و خودشان معضلی اساسی محسوب می شدند .
در این مورد شکی نیست که استفاده از سیستم عامل های شخصی یا PC ها قبل از اینکه مایکروسافت ویندوز را ارائه کند هم در حال پیشرفت بود اما با ارائه شدن ویندوز توسط مایکروسافت این روند بسیار بسیار ساده تر و سریعتر شد . مشکل دومی که ویندوز آنرا حل کرد و حتی از مورد اولی هم مهمتر بود ، ویندوز توانست درایورهای مربوط به سخت افزار ها را از نرم افزارهای کاربردی تفکیک کند و این نکته بسیار صنعت کامپیوتر را متحول کرد .
در سالهایی که سیستم عامل DOS کار میکرد ، یک برنامه نویس برای اینکه بتواند یک برنامه بنویسد بایستی برای درایورهای آن نرم افزار که بتوانند با DOS ارتباط برقرار کنند نیز برنامه نویسی انجام میداد . برای مثال وقتی من در هنرستان شهدای سایپای کرج درس می خواندم بهترین پردازشگر متن موجود نرم افزاری به نام PFS Write بود . یکی از نکاتی که این نرمافزار را نسبت به نرم افزاری های دیگر متمایز میکرد این بود که چندین پرینتر را پشتیبانی میکرد . سیستم عامل دیگر محبوب در شبکه لینوکس است که برای یادگیری آن می توانید به دوره آموزش لینوکس اسنشیالز مراجعه کنید.
در همان زمان من برای کامپیوتر شخصی خود نیز یکی از این نوع نرم افزار را درخواست کردم اما یادم نبود که درایورهای این نرم افزار بایستی بر اساس سیستم سخت افزاری خانگی من تغییر کند و این خود برایم معضلی شده بود بطوریکه بایستی به نویسنده نرم افزار میگفتم که برای پرینتر من یک درایور بنویسد و ....
البته مشکلات دیگری هم در کار بود ، در آن زمان برای انتقال اطلاعات از دیسک های فلاپی استفاده میکردیم که ظرفیت محدودی داشتند و همین موضوع در انتقال داده ها ما را دچار مشکل میکرد . برنامه نویس ها همیشه درایورهایی را مینوشتند که برای سخت افزارهایی بود که خیلی در بازار استفاده میشدند و پرینتر من از نوع خاصی بود . به همین دلیل بسیاری از نرم افزار های آن زمان ( مخصوصا بازیها ) از کارت گرافیک ما پشتیبانی نمیکردند ... خلاصه از هر چی کامپیوتر بود زده شده بودیم ...
تصور کنید که در آن زمان هر کسی که برنامه ای مینوشت بایستی برای پشتیبانی از سخت افزار های مختلف به تعداد آنها نرم افزار درایور هم برای شناساندن نرم افزار مینوشت .... این یعنی انرژی فوق العاده زیاد و هزینه زیاد .... بسیاری از نرم افزارها به دلیل وجود چنین محدودیت هایی صرفا بر روی یک سری از سخت افزارهای خاص نصب می شدند .
وجود درایورها در نرم افزارها ایده بسیار بدی بود . سخت افزارهای قدیمی به محض بروز رسانی دیگر با نرم افزارهای قدیمی کار نمیکرند و شما مجبور بودید که به برنامه نویس هزینه جدیدی بدهید که درایور جدید مرتبط با سخت افزار تغییر کرده را برای شما بنویسد .
قرار دادن درایورهای سخت افزارها در درون نرم افزارها برای مصرف کنندگان هم بد بود . در بسیاری اوقات سخت افزارهای قدیمی از نرم افزار جدید پشتیبانی نمی کردند و مصرف کننده مجبور بود با خرید نرم افزار جدید ، سخت افزار جدیدی را نیز سفارش دهد . در همان زمان نیز تعویض سخت افزار هم به این سادگی ها نبود .
نویسندگان نرم افزارها بایستی نرم افزارهای خود را طوری می نوشتند که بیشترین تعداد مشتریان از آنها استفاده کنند و چه بسیار مشتریانی بودند که حاضر به ارتقاء سخت افزارهای خود نبودند . شاید بعضی از سخت افزارها طوری طراحی شده بودند که با درایورهای قبلی که برایشان نوشته شده بود بتوانند با سیستم ارتباط برقرار کنند اما این مسئله عمومیت نداشت و همیشه مشکل ساز بود .
مایکروسافت با ایجاد کردن ویندوز ، محیطی ایجاد کرد که در آن هر نرم افزاری میتوانست با هر سخت افزاری تعامل داشته باشد . البته که هنوز نرم افزارها نیاز به حداقل نیازمندیهای سخت افزاری برای نصب و فعالیت داشتند اما در این زمان نوع سخت افزار و مشکل چندان جدی محسوب نمیشد و نرم افزارها با تمامی سخت افزارها ارتباط برقرار می کردند . برای مثال اگر من می خواستم که یک پرینت از یک مستند بگیرم ، این مسئله چندان مهم نبود که بر روی چه پرینتری قصد گرفتن پرینت را دارم ، چون درایور پرینتر بر روی ویندوز نصب شده بود . ویندوز بر اساس ساختار لایه ای ایجاد شده است .
هر نرم افزاری در ویندوز درخواست های پرینت خود را دقیقا به یک روش یکسان ایجاد میکند ، فارق از اینکه چه نوع نرم افزاری است ، و همچنین فارق از این مسئله که چه نوع پرینتری استفاده می شود . ویندوز بعد از اینکه پرینت را دریافت کرد با استفاده از درایوری که برای آن پرینتر سخت افزاری نصب شده است آنرا پرینت میکند ، درایور در وقاع زبان برقراری ارتباط بین سخت افزار و نرم افزار است . البته اصل مطلب بسیار پیچیده تر از اینهاست که بنده عنوان کردم اما کلیات و مبانی آن به همین شکل است .
نکته مهم در این است که تفکیک نرم افزار از درایور سخت افزار به همه کمک میکند . برنامه نویس ها دیگر نیازی نیست که برای نرم افزارهای خود درایور سخت افزار بنویسند و همچنین مصرف کنندگان هم دیگر نیازی به ارتقاء سخت افزار های قدیمی نخواهند داشت ( البته فارق از حداقل نیازمندیهای نرم افزار ) ، دیگر هیچکدام نگران این موضوع نیستند که فلان نرم افزار با فلان سخت افزار کار نمیکند و بر عکس ....