Sector به طور اختصاصی سایز هر یک از تقسیمات موجود در هارد دیسک ، فلاپی دیسک ، درایو های نوری ، فلش درایو ها و ... میباشد.در تصویر فوق تکه های پازل میتوانند مثال خوبی از سکتور باشند.هر تکه پازل را یک سکتور در نظر بگیریم مجموعه ای از تکه ها یک پازل کامل را تشکیل میدهند.حال فارغ از اینکه سکتور ها دارای ظرفیت خاص خودشان هستند.معمولا به Sector ها Disk Sector هم میگویند و همچنین Block نیز گفته میشود که کمتر رایج است.اغلب به گروهی از سکتور ها Block میگویند.
هر سکتور یک فضای فیزیکی را در هارددیسک ها به خودشان اختصاص میدهند که معمولا از 3 بخش تشکیل میشوند: sector header (ابتدای سکتور) ، error-correcting code (ECC) (کد تصحیح خطا) و ناحیه ای که در واقع اطلاعات ما در آن ذخیره میشود.به طور معمول یک سکتور از هارد دیسک و یا فلش درایو ها میتوانند 512بایت از اطلاعات را در خود نگه دارند.این استاندارد در سال 1956 پایه گذاری شد.در سال 1970 با به میان آمدن دستگاه های ذخیره سازی بزرگتر سکتور هایی با سایز 1024 بایت و 2048 بایت نیز معرفی شدند.
به طور معمول یک سکتور از درایو نوری میتواند 2048 بایت دیتا را در خود ذخیره کند.در سال 2007 کارخانه های سازنده دستگاه های ذخیره سازی از Advanced Format hard drives (تکنولوژی پیشرفته فرمت کردن هارد درایو ها) استفاده کردند که میتوانست با فرمت شدن هارد درایو اندازه هر سکتور را تا 4096 بایت افزایش دهد که این مزیت باعث میشد تا در امر error-correcting(تصیح خطا ها) کمک شایانی بکند.این استاندارد از سال 2011 تاکنون مورد استفاده قرار میگیرد و در دستگاه های مدرن ذخیره سازی بسیار کاربرد دارد.پس تا اینجا فهمیدیم که مجموعه ای از سایز های سکتور ها میتوانند نشانگر ظرفیت هارد درایو ما باشند.مثلا ما فلش مموری داریم که ظرفیتش 2 گیگابایت است و اندازه هر سکتورش 2048 بایت است حال اگر 2 گیگابایت را بر 2048 بایت تقسیم کنیم تعداد سکتور های این فلش مموری بدست می آید که برابر با 976562 عدد سکتور میباشد.
زمانیکه شما هارد دیسک خود را فرمت میکنید حالا چه با ابزار های پیشفرض ویندوز و یا سایر اپلیکیشن ها میتوانید Allocation Unit Size یا AUS دلخواه خود را انتخاب کنید.AUS اساسا به فایل سیستم میگوید که کوچکترین واحد ذخیره سازی اطلاعات خود را چه سایزی در نظر بگیرد.برای مثال در سیستم عامل ویندوز شما میتوانید هارد درایو خود را با سایز های 512 ، 1024 ، 2048 ، 4096 و یا 8192 بایتی فرمت کند.حتی میتوان با 16 ، 32 و 64 بایت نیز هارد درایو را فرمت کرد.
بیایید فرض کنیم که شما فایلی به حجم ا مگابایت(1000000 بایت) دارید.شما میتوانید این فایل را در فلاپی دیسکی با اندازه سکتور 512 بایت ذخیره کنید و یا در هارد درایوی با اندازه سکتور 4096 بایت میتوانید ذخیره کنید.در حقیقت مهم نیست که اندازه سکتور دستگاه ذخیره سازی تان در چه اندازه است بلکه مهم این است که ظرفیت کل دستگاه ذخیره سازی تان چقدر است.
تنها تفاوت بین دستگاه های ذخیره سازی که سایز سکتور آنها 512 بایت و یا 4096 بایت و ... است این است که در مثال ما فایلی به حجم 1 مگابایت باید در سرتاسر یک هارد درایو با سایز سکتور 4096 بایت ذخیره شود و در طرف مقابل اگر همان فایل را در هارد درایوی با سایز سکتور 512 بایت ذخیره کنیم طبیعی است تعداد سکتور هایی که برای ذخیره سازی فایل 1 مگابایتی ما در دستگاه ذخیره سازی با سایز سکتور 4096 بایت استفاده میشود از تعداد سکتور هایی که فایل یک مگابایتی ما در دستگاه ذخیره سازی با سایز سکتور 512 بایت استفاده میشود کمتر خواهد بود.در این مثال اگر فایل 1 مگابایتی ما ویرایش شود و تبدیل به فایلی به حجم 5 مگابایت شود(یعنی 4 مگابایت افزایش حجم داشته باشیم)، در این حین اگر این فایل را در دستگاهی با allocation unit size ای با ظرفیت 512 بایت ذخیره کنیم تکه 4 مگابایتی از فایل در سکتور های مختلفی در سرتاسر هارد درایو ما ذخیره میشود..
خب احتمالا ما فایل هایی را قبل از انجام تغییرات بر روی فایل 1 مگابایتی مان در دستگاه ذخیره سازی خود ذخیره نموده ایم ، حال گروهی از سکتور ها که در قسمت از دستگاه ذخیره سازی ما برای آن فایل یک مگابایتی که به فایل 5 مگابایتی تبدیلش کردیم و گروهی از سکتور ها که برای افزایش حجم فایل مان(4 مگابایت افزایش حجم اخیر) از لحاظ موقعیت قرارگیری در دستگاه ذخیره سازی ما از هم فاصله دارند که این میتواند موجب Fragment(تکه تکه) شدن سکتور های فایل مان شوند.
کمی اگر به این مسئه دقت کنید در می یابید که اگر ما اندازه سکتور ها یا allocation unit size حافظه ذخیره سازی مان را بزرگتر انتخاب کنیم(مثلا 4096 بایت) کمتر دچار Fragment شدن داده ها میشویم و این مزیت میتواند در سرعت عملکرد کامپیوتر و دسترسی سریعش به بلاک های حافظه کمک کند. ناگفته نماند که در فایل ها و داده های عظیم قطعا Fragment شدن وجود خواهد داشت و در اینجا صرفا توضیحاتی ساده را آوردیم که درک Fragment شدن داده ها برایتان تسهیل گردد.
سکتور ها در محلی نزدیک به مرکز دیسک ها قرار میگیرند که تراکم کمتری نسبت به سایر موقعیت فیزیکی دیسک ها دارد.از این رو به این موقعیت های فیزیکی هارد درایو ها در اصطلاح zone bit recording میگویند.zone bit recording هارد درایو ها به بخش های مختلفی به نام zone(ناحیه) تقسیم میکند.که هر zone گروهی از سکتورها را شامل میشود.نتیجه این میشود که بخش های بیرونی از هارد دیسک میتواند شامل تعداد بیشتری سکتور باشد و از اینرو سریعتر میتوان به zone های نزدیک به مرکز هارد دیسک ها دسترسی یافت.ابزار های Defragmention با حرکت دادن سکتور ها به بخش بیرونی هارد دیسک موجب دسترسی سریعتر به داده ها گردد. امیدوارم از خواندن این مقاله لذت و بهره کافی را برده باشید.ITPRO باشید