تفاوت PHP و ASP.NET در چیست؟ بین ASP.NET و PHP کدام را انتخاب کنیم؟ چه فاکتورهایی برای مقایسه این دو زبان وجود دارد؟ اکثر دوستان با این مسئله آشنایی دارند که بنده Unity برنامه نویس خوبی نیستم ، هر چند به برنامه نویسی خیلی علاقه مند هستم ، چند وقت پیش یکی از دوستان در خصوص انتخاب زبان برنامه نویسی وب از بنده سئوالاتی پرسید که بنده هم با جستجویی که انجام دادم این مطلب را نوشتم و در اختیار دوستان قرار می دهم .
امیدوارم مورد توجه شما قرار بگیرد. امروزه هر کسی که به دنبال برنامه نویسی وب و مخلفات آن می رود ناخودآگاه دو گزینه به گوشش می رسد که معمولا بین این دو گزینه بایستی یکی را برای شروع برنامه نویسی تحت وب انتخاب کند و آن را بصورت حرفه ای ادامه دهد. یکی از این اسامی PHP و دیگری ASP.NET و مشتقات آن است.
برای یادگیری زبان برنامه نویسی پی اچ پی ، می توانید به دوره آموزش PHP در این لینک مراجعه کنید
یکی از مهمترین مشکلاتی که در انتخاب یکی از این زبان های برنامه نویسی وب وجود دارد این است که مقایسه درستی بین این دو زبان بصورت جامع و به زبان فارسی وجود ندارد ، شما کافیست تفاوت بین زبان ASP.Net و PHP را در اینترنت به فارسی جستجو کنید ، مشاهده می کنید که اکثر وب سایت ها با رویکرد طرفدارانه مقایسه خود را انجام داده اند یا فقط یه ترجمه یک متن خارجی کفایت کرده اند ، اگر شخصی برنامه نویس ASP.NET است به طرفداری از این زبان برنامه نویسی و کوبیدن زبان برنامه نویسی PHP پرداخته است و برعکس همین مورد هم برای برنامه نویسان PHP وجود دارد.
خوشبختانه بنده Unity به عنوان مدیر کل انجمن تخصصی فناوری اطلاعات ایران اصلا برنامه نویس نیستم و این مقاله را در قالب شخصی که قصد ورود به دنیای برنامه نویسی وب دارد و برای اینکار جستجوهایی زیادی انجام داده است می نویسم ، بنابراین مطمئن باشید در این مقاله از هیچ زبان برنامه نویسی حمایت نمی کنم و فقط به بررسی مزایا و یا معایت این دو زبان برنامه نویسی وب می پردازم ، ابتدا به معرفی ASP و PHP می پردازیم و سپس ملاک هایی که می توان برای مقایسه این دو زبان عنوان کرد را با هم مقایسه می کنیم و در نهایت به یک نتیجه کلی می رسیم که قطعا این نتیجه کلی طرفداری از زبان برنامه نویسی خاصی نخواهد بود و انتخاب اصلی با شما خواهد بود .قبل از اینکه انتخابی انجام دهید می خواهیم تفاوت بین این دو زبان برنامه نویسی را برای شما تشریح کنیم تا در انتخاب میان اینها دچار مشکل نشوید.
هر دو زبان برنامه نویسی تحت PHP و ASP.NET در واقع زبان های اسکریپت نویسی سمت سرور یا در اصطلاح فنی Server Side Scripting هستند که برای طراحی وب سایت های داینامیک مورد استفاده قرار می گیرند. صفحات وب داینامیک ابتدا درخواست کلاینت را در سمت سرور پردازش کرده و در نهایت پس از هر بازدید کاربر نتیجه را به سمت کاربر ارسال می کنند. انتخاب بین این دو زبان اسکریپت نویسی بستگی به مواردی از قبیل اندازه و بزرگی وب سایت ، قابلیت های توسعه وب سایت ، هزینه های هاستیگ وب ، هزینه های پشتیبانی و زمان پیاده سازی و بسیاری دیگر از مواردی از این قبیل دارد که در ادامه به بررسی اکثر این موارد خواهیم پرداخت.
ASP مخفف کلمه Active Server Pages است و یک محصول منحصر به فرد برای شرکت مایکروسافت به حساب می آید ، این زبان برنامه نویسی اکنون منسوخ شده است و جای خود را به زبان اسکریپت نویسی ASP.NET داده است. در همینجا به این نکته اشاره کنم که در واقع ASP.NET یک زبان برنامه نویسی نیست بلکه یک تکنولوژی برنامه نویسی وب با استفاده از دات نت است، شما می توانید با #C یا #F یا زبان های برنامه نویسی دیگر دات نت ASP.NET بنویسید ، اما با توجه با اینکه شما به عنوان یک زبان بیشتر با این محصول آشنا هستید ما در این سری مقالات از ASP.NET به عنوان یک زبان برنامه نویسی یاد می کنیم. بیشتر شرکت های و سازمان های بزرگ برای نرم افزارهای تحت وب خود از این زبان برنامه نویسی استفاده می کنند. نرم افزاری که بیشترین هماهنگی با این زبان برنامه نویسی را دارد به عنوان Microsoft Visual Studio شناخته می شود که در واقع محیط برنامه نویسی مایکروسافت محسوب می شود.
در این نرم افزار قابلیت های بسیار زیادی برای برنامه نویسی بصورت پیشفرض قرار گرفته اند که کار برنامه نویسی را برای برنامه نویسان بسیار راحت می کند. معمولا تعداد خط های کدی که باید برای یک برنامه به زبان ASP.NET نوشته بشود نسبت به محصولات مشابه کمی بیشتر است که همین دلیل می تواند تا حدودی باعث زمانگیر بودن کدنویسی در این زبان برنامه نویسی برای فعالیت های پیچیده شود. در صورتیکه تغییری در هر خط کد از این زبان برنامه نویسی انجام شود به ناچار کل برنامه بایستی مجددا کامپایل شود ، بنابراین زمان برنامه نویسی تا حدودی افزایش می یابد.وب سروری که با این زبان برنامه نویسی هماهنگ است صرفا وب سرور شرکت مایکروسافت که همان IIS است می باشد و معمولا به عنوان پایگاه داده نیز در این نوع زبان برنامه نویسی از Microsoft SQL Server استفاده می شود.
درست است که ASP.NET و IIS هر دو نرم افزارهایی رایگان هستند اما شما برای لایسنس ویندوز بایستی پول پرداخت کنید و از طرفی نرم افزار Visual Studio نیز نرم افزار ارزان قیمتی نیست. پشتیبانی زبان برنامه نویسی ASP.NET توسط وب سایت و مرجعی به نام MSDN انجام می شود که مخفف کلمه Microsoft Software Developer Network می باشد. پیشرفت ها و توسعه هایی که در این زبان برنامه نویسی انجام می شود توسط بازخوردها و تجاربی است که کاربران این محصول به وب سایت این شرکت اطلاع می دهند و همین موضوع باعث ارائه نسخه های جدیدتر این زبان برنامه نویسی با امکانات جدید می شود.
ASP.NET تحت برند مایکروسافت است و این یعنی بسیاری از زبان ها یا Platform های دیگر را پشتیبانی نمی کند اما در این حین به شما امکانات بسیار ساده ای برای شروع برنامه نویسی می دهد ، ماژول های آماده و محیطی ساده و رابط کاربری آسان برنامه نویسی را برای کاربران لذت بخش می کند. توجه کنید که یکی از مشکلاتی که در دنیای برنامه نویسی به این زبان برنامه نویسی وارد می شود هزینه ای است که برای خرید نرم افزارهای آن صرف می شود ، اما با توجه به اینکه ما در ایران هستیم و هیچ هزینه ای برای خرید این نرم افزارها نمی کنیم ، ASP.NET می تواند گزینه مناسبی برای برنامه نویسی وب باشد. البته این نکته را هم متذکر می شوم که این قسمت ترجمه از یک وب سایت خارجی بود و تنها به عنوان معرفی استفاده شده است قطعا در ادامه بیشتر با این مواردی که ذکر کردیم آشنایی پیدا خواهید کرد.
PHP مخفف کلمه PHP Hypertext Preprocessor است و یک نرم افزار یا بستر برنامه نویسی متن باز و رایگان است که توسط شخصی به نام رزموس لردورف در سال 1995 طراحی و ایجاد شد. یکی از نکات مهمی که در خصوص برنامه نویسی به زبان PHP وجود دارد این است که این زبان وابسته به هیچ Platform خاصی نیست و می توان آن را بر روی هر سیستمی عاملی اجرا و استفاده کرد. شرکت های متوسط و کوچک بیشتر از این زبان برنامه نویسی در دنیا استفاده می کنند زیرا هزینه توسعه و همچنین هزینه هاستینگی که در اینترنت دارد بسیار ارزان است. بسیاری از ابزارهای رایگان برای توسعه دهندگان این زبان برنامه نویسی بصورت رایگان در اینترنت وجود دارد که به برنامه نویسان PHP این امکان را می دهد که بتوانند براحتی با آنها برنامه بنویسند.
زمانیکه بحث زمان تولید پیش می آید با توجه به اینکه معمولا در پروژه های پیچیده تعداد خطوط کد PHP کمتر از ASP.NET است زمان کمتری برای پیاده سازی لازم است. PHP را می توانید بر روی هر سروری که بتواند از HTML پشتیبانی کند اجرا و استفاده کنید و معمولا پایگاده داده ای که برای نرم افزارهای تحت PHP استفاده می شود پایگاده داده رایگان MySQL است که متن باز نیز می باشد. هزینه هاستینگ PHP با توجه به قابلیت استفاده این زبان از لینوکس به عنوان یک سرور رایگان ارزانتر از نمونه ویندوزی است. توسعه ، پیشرفت و ارتفاء این زبان برنامه نویسی نیز بر اساس بازخوردهایی است که در تالارهای گفتمان آنلاین و مجامعی که برای این مورد در نظر گرفته شده اند انجام می شود. البته این نکته را هم متذکر می شوم که این قسمت ترجمه از یک وب سایت خارجی بود و تنها به عنوان معرفی استفاده شده است قطعا در ادامه بیشتر با این مواردی که ذکر کردیم آشنایی پیدا خواهید کرد.
اگر از دانشجویان شبکه و امنیت بنده سئوال کنید حتما این مورد را به شما می گویند که به هیچ عنوان بصورت کلی نمی توانیم بگوییم فلان چیز خوب است یا فلان چیز بد است ، برای تعیین خوبی یا بدی چیزی بایستی شما دارای ملاک یا فاکتور باشید در غیر اینصورت مقایسه یا انتخاب شما غیرفنی و از روی تعصب یا نادانی خواهد بود. در خصوص انتخاب زبان برنامه نویسی هم همینطور است ، شما بایستی بدانید ملاک های شما برای انتخاب یک زبان برنامه نویسی وب چیست ؟ صرفا به دلیل اینکه فردی بگوید زبان برنامه نویسی PHP بهتر است زیرا وی برنامه نویس PHP است و یا بر عکس برای برنامه نویسان ASP.NET ، شما نباید انتخاب انجام دهید.
بنابراین مقایسه و انتخابی درست است که بر اساس ملاک و فاکتور و بدور از تعصب باشد. تکنولوژی مورد استفاده ، سادگی کار یا سهولت کاربری ، وابستگی به Platform ، امنیت ، سرعت و کارایی در اجرا ، ابزارها و رابط های کاربری ، سرعت توسعه ، منابع آموزشی و یادگیری ، پشتیبانی ، بازار کار ، هزینه و بحث بهینه سازی برای موتورهای جستجو می تواند مهمترین ملاک ها برای تعیین برتری یک زبان برنامه نویسی تحت وب می باشد که در ادامه به بررسی تک تک این موراد برای مقایسه ASP.NET و PHP خواهیم پرداخت.
تا اینجای مقاله به معرفی کلی زبان برنامه نویسی وب ASP.NET و PHP پرداختیم و در نهایت ملاک هایی برای انتخاب یک زبان برنامه نویسی وب را عنوان کردیم ، قرار شد در این قسمت به بررسی این ملاک ها بصورت جزئی تر بپردازیم ، در این قسمت سه فاکتور اولیه برای مقایسه زبان برنامه نویسی PHP و ASP.NET را که تکنولوژی مورد استفاده ، سادگی یادگیری و کارکرد و همچنین وابستگی به سیستم عامل هستند را بررسی و آموزش می دهیم پس تا انتهای مقاله با ما باشید.
زبان برنامه نویسی PHP در اصل و ماهیت برای نوشتن اسکریپت های وب ایجاد شد و هدف اصلی آن کاهش پیچیدگی های برنامه نویسی های وب ای مانند Perl و CGI بود. PHP برای این ایجاد شد که این امکان را ایجاد کند که افراد تازه وارد به دنیای برنامه نویسی وب نیز بتوانند در این حوزه شروع به فعالیت کنند و به همین دلیل بیشتر کارهای ساده و طراحی های وب سایت های کوچک با این زبان برنامه نویسی وب شروع شد و اکثرا در اوایل برنامه نویسان حرفه ای از این زبان استفاده نمی کردند. اما به مرور زمان با توجه به گسترش روزافزون نرم افزارهای Open Source و استفاده بیشتر از زبان Open Source ای به نام PHP حرکت رو به جلوی این زبان بسیار سریع صورت گرفت.
یکی از مشکلاتی که به این زبان گرفته می شد عدم وجود توابع زیاد و همچنین دستورات کم بود که با گستردگی استفاده از PHP به مرور این موانع و مشکلات برطرف شد و امروزه می توان با PHP توابع و کارهای تقریبا پیچیده ای را برنامه نویسی کرد. PHP یک زبان مفسری است یعنی در هر بار اجرا بایستی کد توسط وب سرور خط به خط اجرا و نتیجه نمایش داده شود.یکی از مشکلاتی که به PHP برنامه نویسان می گیرند این است که اگر شخصی بتواند به سرور لینوکسی یا آپاچی شما دسترسی پیدا کند ، با توجه به اینکه کدهای شما بصورت کامپایل نشده و Open Source روی سرور قرار دارند می توانند به آنها دسترسی پیدا کنند ، این مشکل در ASP.NET وجود ندارد زیرا برنامه قبل از اجرا به فایل های DLL کامپایل می شود و باعث عدم نمایش کد به مهاجم می شود ، این مشکل را PHP با معرفی تکنولوژی رمزنگاری به نام Zend حل کرد تا بتواند کدهای PHP را Encode کند و دیگر نگران این مسئله نباشد.
در ابتدا PHP از شیء گرایی پشتیبانی نمی کرد اما به مرور این قابلیت به یکی از قدرت های این زبان تبدیل شد . تکنولوژی کاربردی این زبان بیشتر برای نوشتن و اجرا کردن اسکریپت های وب برای اجرا در سیستم عامل های Open Source ای مانند یونیکس و لینوکس استفاده می شود. البته یکی از خرده هایی که به PHP گرفته می شود این است که هنوز تا حدودی نقص های اولیه خود را در خصوص شیء گرایی دارد و به گفته برخی برنامه نویسان خاصیت های حرفه ای شیء گرایی در این زبان برنامه نویسی دیده نشده است. یکی از قدرت های بی بدیل PHP عدم وابستگی به Platform خاص است ، یعنی برنامه هایی که با زبان PHP نوشته می شوند براحتی قابل اجرا بر روی هر سیستم عاملی از جمله ویندوز هستند .
اما ذاتا تکنولوژی برنامه نویسی وب PHP مبتنی بر یک ساختار است که به آن در اصطلاح فنی LAMP می گویند. LAMP مخفف کلمات Linux به عنوان سیستم عامل ، Apache به عنوان وب سرور ، MySQL به عنوان پایگاه داده و در نهایت PHP به عنوان زبان برنامه نویسی می باشد. بنابراین اکثر افرادی که به برنامه نویسی وب PHP می پردازند با این ابزارهای کاملا رایگان آشنا هستند. جالب اینجاست که براحتی می توان این ابزارها را در سیستم عامل ویندوز نیز نصب و استفاده کرد برای کسب اطلاعات بیشتر به مقاله زیر مراجعه کنید :
از دات نت یا ASP.NET می توان به عنوان یک Platform نام برد تا یک زبان برنامه نویسی ، دات نت یک محصول کاملا مایکروسافتی است که به عنوان نسل جدید ابزارهای برنامه نویسی و توسعه نرم افزار شرکت مایکروسافت به بازار ارائه شده است. دات نت را می توان بیشتر با Platform هایی مثل جاوا مقایسه کرد و در این میان بیشتر رقابت بین ASP.NET و Java می باشد. توجه کنید که زبان برنامه نویسی کلاسیکی به نام ASP وجود داشت که سابقا استفاده می شد اما امروزه این زبان برنامه نویسی وب منسوخ شده است و دیگر استفاده ای ندارد و هیچ ارتباطی هم به زبان برنامه نویسی ASP.NET ندارد.
یکی از قدرت های اصلی ASP.NET وجود کتابخانه ها یا همان Library های بسیار غنی و توایع زیاد و همچنین کلاس های زیادی است که در ASP.NET وجود دارد و همین امر امکان انجام تقریبا هر کاری را در محیط وب به یک برنامه نویس می دهد. در بیشتر موارد برای برنامه نویسی ASP.NET از Microsoft Visual Studio و برای پایگاه داده نیز از Microsoft SQL Server و برای وب سرور نیز از IIS یا همان Internet Information Service مایکروسافت استفاده می شود. در ASP.NET کدها در سمت سرور Encode می شوند و اگر کسی بتواند به سرور دسترسی پیدا کند نمی تواند از این کدها که در قالب فایل های DLL هستند استفاده کند ، در اصطلاح فنی به این عملیات Code-Behind گفته می شود.
زبان برنامه نویسی ASP.NET ذاتا برای سیستم عامل ویندوز و استفاده در آن طراحی و ایجاد شده است و بیشتر برنامه هایی که در این زبان نوشته می شوند وابسته به سیستم عامل ویندوز هستند ، البته این نکته را به عنوان نکته منفی در خصوص زبان برنامه نویسی ASP.NET مطرح می کنند اما توجه کنید که مایکروسافت پروژه هایی را شروع کرده است که برنامه هایی که توسط ASP.NET نوشته می شوند بر روی سیستم عامل های دیگر نیز قابل اجرا باشند که معروفترین این پروژه ها به نام MONO شناخته می شود ، بنابراین در آینده ای نه چندان دور شاهد این خواهیم بود که برنامه هایی که توسط ASP.NET نوشته می شوند براحتی بر روی لینوکس و یونیکس نیز اجرا شوند.
از نظر تکنولوژی و معماری ASP.NET و Java از Platform هایی هستند که در سطح Enterprise و کلان استفاده می شوند و PHP معمولا برای نوشتن اسکریپت های وب استفاده می شود. همانطور که قبلا هم اشاره کردیم برای نوشتن یک برنامه پیچیده در زبان ASP.NET تعداد خطوط کد بیشتری نسبت به PHP نیاز است و به همین دلیل زمان تولید و توسعه یا همان Develop Time مربوط به زبان ASP.NET نسبت به زمان مشابه PHP بیشتر است. بر خلاف PHP که یک زبان مفسری است ، ASP.NET یک زبان کامپایلری است ، بدین معنا که کدها بعد از هر بار نوشتن مجددا بایستی کامپایل شده و با فایل های DLL تبدیل شوند.
بحث سادگی کار با یک محیط برنامه نویسی بستگی به موارد مختلفی دارد که از جمله آنها می توان به اندازه پروژه ای که می خواهیم انجام دهیم اشاره کرد. در وهله اول باید بگوییم که یادگیری زبان PHP قطعا برای شروع ساده تر از برنامه نویسی به زبان ASP.NET است اما برای برنامه نویسی اسکریپت های چند خطی یا وب سایت های کوچک نه برای نوشتن Web Application های بزرگ و سازمانی و یا اتوماسیون های اداری پیچیده ، اگر می خواهید صرفا یک وب سایت یا یک CMS یا یک Web Application ساده و دارای پیچیدگی های کم بنویسید برای شروع یادگیری PHP بهترین گزینه است . شما با استفاده از هر ویرایشگر متنی قادر به نوشتن کدهای PHP هستید که این خود یکی از مزایای اصلی این زبان برنامه نویسی وب می باشد . متاسفانه PHP ویرایشگر و ابزار مشخصی برای کدنویسی ندارد ، شرکت های مختلفی در اینترنت ابزارهای مختلفی برای استفاده برای کدنویسی این محصول ارائه داده اند که این خود یک عدم تمرکز برای برنامه نویسی PHP را ایجاد می کند.
اما اگر قصد برنامه نویسی Web Application هایی در سطح Enterprise دارید ترجیجا ASP.NET را انتخاب کنید. هدف اصلی و ماهیت واقعی زبان ASP.NET که همانطور که گفتیم یک Platform به حساب می آید نوشتن Web Application های بزرگ و دارای فرم ها و اطلاعات ورودی و پیچیدگی های زیاد است ، برای کسانی که به برنامه نویسی کردن در محیط های گرافیکی عادت دارند این زبان بسیار بهتر است ، در ASP.NET شما در قالب استفاده از ابزارهای گرافیکی براحتی می توانید تولید کد داشته باشید و همچنین با استفاده از فرم های آماده یا همان Web Form ها می توانید براحتی به بانک های اطلاعاتی و ماهیت های مختلف اطلاعات و جدول ها بصورت گرافیکی دسترسی پیدا کنید بدون اینکه نیاز به کد نوشتن داشته باشید .
ASP.NET بصورت خودکار با ماژول هایی که در اختیار دارد این کدها را برای شما ایجاد می کند. در کنار اینها فریم ورک .NET برخی از موارد مانند Caching ، احراز هویت و بسیاری دیگر از این مسائل را به خودی خود انجام می دهد .توابع ASP.NET اینقدر زیاد است که تقریبا شما را از استفاده کردن از توابع خارجی در برنامه نویسی خود بی نیاز می کند. تمامی کارهایی که قرار است شما در ASP.NET انجام دهید در یک محیط یکپارچه یا بهتر بگوییم یک ابزار قدرتمند به نام Microsoft Visual Studio انجام می شود که طبیعتا سادگی های کار گرافیکی در محصولات مایکروسافت به خوبی در این نرم افزار نیز دیده می شود.
یکی از مواردی که تا چند وقت پیش به عنوان مزین PHP بر ASP.NET مطرح می شد این بود که کدهای نوشته شده توسط PHP بر روی هر سیستم عاملی قابل اجرا هستند و این موضوع برای کدهای ASP.NET وجود ندارد . با این موضوع تا حدودی موافق هستم اما نه الان ، در حال حاضر کدهای PHP براحتی با استفاده از نرم افزارهای شبیه سازی مثل WAMP و XAMP و بسیاری از این موارد براحتی بر روی سیستم عامل ویندوز اجرا می شوند و شما نیازی نیست برای برنامه نویسی PHP حتما لینوکس بلد باشید. در مقابل مایکروسافت نیز در سالهای گذشته سعی کرده است این نقطه ضعف خود را پوشش دهد و در این راه پروژه معروفی به نام MONO را ارائه کرده است که توسط آن شما می توانید براحتی کدهای ASP.NET را بر روی Platform هایی مثل لینوکس و یونیکس اجرا و کد نویسی کنید .
همین مورد باعث شده است دیگر ASP.NET این ضعف را نپذیرد ، اما به دلیل عدم شناخت درست افراد از وجود چنین پروژه ای و همچنین عادت کردن به زبان PHP و گسترده شدن این زبان معمولا این مسئله عنوان نمی شود ، هر چند شخصی که واقعا می خواهد کدنویسی در محیط ASP.NET کند در 99 درصد موارد از ویندوز استفاده می کند اما با این پروژه حرف و حدیث ها در مقابل این نقطه ضعف تمام شد. در واقع یکی پروژه MONO به عنوان Open Source ASP.NET با استفاده از وب سرور آپاچی و سرور لینوکس پیاده سازی و استفاده می شود. بنابراین امروزه ASP.NET را نیز می توانیم زبان برنامه نویسی وب مستقل از سیستم عامل عنوان کنیم.
تا اینجای کار به بررسی تکنولوژی های مورد استفاده در زبان های برنامه نویسی PHP و ASP.NET پرداختیم ، سپس بررسی کردیم که برنامه نویسی با کدامیک از زبان های برنامه نویسی ASP.NET یا PHP ساده تر است و در نهایت بحث وابستگی به سیستم عامل در هر دو زبان برنامه نویسی را بررسی کردیم ، در این قسمت دو فاکتور مهم دیگر را با هم بررسی می کنیم ، اولین فاکتور بحث امنیت است ، امنیت کدام زبان برنامه نویسی وب PHP یا ASP.NET بیشتر است و در نهایت با همدیگر سرعت و کارایی هر یک از این زبان های برنامه نویسی را بررسی خواهیم کرد پس تا آخر مقاله با ما باشید.
پرسیدن این موضوع که امنیت در ASP.NET بیشتر است یا در PHP دقیقا مثل همین سئوال است که امنیت در لینوکس بیشتر است یا در ویندوز ، در نهایت شما به جواب قاطعی در این زمینه دست پیدا نخواهید کرد. بحث امنیت بیشتر در حوزه میزان تخصص و دانش برنامه نویس بستگی دارد ، چه بسا شما یک اتومبیل FJCruser ( عشق منه این ماشین ) داشته باشید و بلد نباشید با آن رانندگی کنید ، این اتومبیل با پیکان برای شما تفاوتی نخواهد داشت چون دانش استفاده از آن را ندارید.
اما مواردی هم هست که کمی قبل تر هم در مورد آنها صحبت کردیم ، یکی از موارد امنیتی که در پروژه های PHP وجود داشت این بود که فایل های PHP متن باز هستند و در صورتیکه کسی به سرور شما دسترسی داشته باشد می تواند سورس کدهای شما را براحتی بخواند اما در ویندوز با دلیل اینکه فایل ها قبل از اجرا توسط کامپایلر به فایل های DLL تبدیل می شوند و دارای قابلیت Code-Behind هستند نمی توان از این نقطه ضعف استفاده کرد. PHP برای پوشش این مسئله و Encode کردن سورس کد های خود قابلیت Zend را معرفی کرد که یک روش رمزنگاری برای کدهای PHP می باشد که دیگر این نقطه ضعف را نداشته باشند.
یکی دیگر از مزایایی که به عنوان مزیت امنیتی برای PHP محسوب می شود این است که نرم افزارهایی که بصورت عام و در قالب پروژه هایی مثل GNU ارائه می شوند متن باز هستند و شما می توانید سورس کد آنها را مشاهده و از نظر امنیتی آن را تحلیل کنید و به دلیل استفاده زیاد افراد در دنیا از اینگونه نرم افزارها و بدست آوردن باگ های امنیتی آن کدهای PHP از امنیت بالاتری برخوردارند . این بحث درست نیست زیرا همانطور که کدهای باز می تواند باعث بالاتر رفتن امنیت شوند باعث انتشار باگ های امنیتی یک محصول هم می توانند باشند ، یک هکر می تواند سورس کد یک محصول را بصورت کامل در اختیار داشته باشد و آن را از نظر امنیتی تحلیل و با نقاط ضعف بدست آمده به آن حمله کند اما در کدهای ASP.NET همچنین مشکلی وجود ندارد.
البته باز هم تاکید می کنم که هیچ ملاکی برای امنیت بیشتر برنامه نویسی PHP بر ASP.NET و برعکس آن وجود ندارد و صرفا این دانش یک برنامه نویس است که تعیین کننده امنیت یک نرم افزار است. برای مثال CMS رایگان Joomla که بصورت رایگان در اینترنت وجود دارد یکی از اهداف همیشگی و ساده هکرها محسوب می شود ، اگر می خواهید در خصوص انواع حملاتی که به Web Application ها انجام می شود اطلاعاتی بدست بیاوردی به مقاله زیر از خودم مراجعه کنید که در انجمن امنیت اطلاعات و ارتباطات همین وب سایت قرار گرفته است :
برخی اوقات مشاهده می کنیم که برنامه نویس های PHP این ادعا را دارند که چون سایت های بزرگی مثل گوگل ، یاهو و ... از برنامه نویسی PHP استفاده می کنند بنابراین امنیت این برنامه نویسی از ASP.NET بیشتر است. قبل از هر چیز باید یک نکته را خاطر نشان کنیم که این یک تصور نادرست است که بگوییم یک وب سایت بزرگ در دنیا صرفا از یک زبان برنامه نویسی استفاده می کند ، معمولا این وب سایت ها از انواع زبان های برنامه نویسی برای کار خود استفاده می کنند که قطعا PHP هم می تواند جزوی از آنها باشد ، PHP در گوگل به عنوان زبان برنامه نویسی اصلی به کار نمی رود .
زبان غالب اکثرا در این وب سایت ها C و C++ و جاوا می باشد و در برخی از ماژول های زیر مجموعه ممکن است از PHP استفاده کنند ، عزیزان توجه کنید که ASP.NET با برند مایکروسافت معرفی می شود و طبیعی است که حتی اگر بهترین زبان برنامه نویسی دنیا هم باشد شرکت های رقیب از آن برای نمایش کار خود استفاده نکنند. اما به واقع می توان گفت زبان برنامه نویسی PHP بسیار بسیار محبوب تر و مرسوم تر از ASP.NET در اینترنت می باشد ، برای اثبات این دو موضوع به مطلب زیر مراجعه کنید :
قبل از اینکه این بحث را باز کنیم یک مسئله را روشن کنیم ، توجه کنید که شما هر کاری را که می توانید با برنامه نویسی وب PHP انجام دهید با برنامه نویسی ASP.NET نیز می توانید انجام دهید و بر عکس همین موضوع نیز صادق است . سرعت و کارایی هر زبان برنامه نویسی به عوامل مختلفی بستگی دارد که از آن جمله می توان به تکنولوژی مورد استفاده در زبان برنامه نویسی ، نوع سیستم عامل مورد استفاده ، نوع فایل سیستم مورد استفاده ، بزرگی و گستردگی برنامه و پروژه و دانش برنامه نویسی اشاره کرد.
در وهله اول برنامه نویسان ASP.NET اینطور القاء می کنند که چون زبان برنامه نویسی ASP.NET یک زبان کامپایلری است و زبان PHP یک زبان مفسری است بنابراین سرعت اجرا کدها در ASP.NET بیشتر از سرعت اجرا کدها در PHP است. این حرف هم درست است و هم اشتباه ، درست از این بابت که سرعت اجرای برنامه های کامپایل شده که در قالب فایل های DLL وجود دارند از برنامه های مفسری که بصورت خط به خط اجرا می شوند بیشتر است. یک اسکریپت PHP سرعت بیشتری نسبت به اسکریپت مشابه در ASP.NET دارد اما دلیلی برای اینکار وجود دارد.
زمانیکه شما یک اسکریپت PHP را اجرا می کنید این کد به سرعت تفسیر شده و اجرا می شود و خروجی به مرورگر کاربر ارسال می شود که در این میان وقفه ای نداریم ، اما زمانیکه صحبت از اسکریپت ASP.NET می شود این کد علاوه بر اینکه به خودی خود باید اجرا شود بایستی چندین ماژول مانند ماژول های خواندن تنظیمات ، کنترل کردن Web Form ها ، انجام authentication ها و بسیاری دیگر از موارد را بصورت همزمان انجام دهد که همین مورد باعث کمتر شدن سرعت آن نسبت به مفسر PHP می شود.
اینجاست که برنامه نویس های PHP به خود مغرور می شوند که زبان سریعتری دارند اما حقیقت طور دیگری است. بدون شک در برنامه هایی با تعداد خطوط پایین و اسکریپت های کوچک برتری با PHP است اما در سطوح کلان و برنامه های بسیار بزرگ سطح Enterprise که دارای ده ها یا صدها هزاران خط هستند برتری بدون شک با زبان های کامپایلری است . هر چند برنامه هایی برای سرعت بخشیدن به عملیات اجرای کدهای PHP ایجاد شده است اما همچنان برتری در سطح کلان با ASP.NET است.
نوع سیستم عامل نیز عامل بسیار مهمی در سرعت اجرا نرم افزارها می باشد. قطعا و بدون شک سیستم عامل ویندوز از نظر کارایی و سرعت نمی تواند با سرویس های لینوکسی برابری کند. این را به حساب تجربه کاری بنده با این سیستم عامل ها بگذارید. ویندوز به یکباره کلیه منابع سیستم را در اختیار می گیرد و وجود رابط گرافیکی ناخواسته سرعت اجرای نرم افزارها و سرویس ها را کند می کند ، اما لینوکس بر حسب نیاز اینکار را انجام می دهدو تمامی کارها از طریق Command و دستورات خط فرمان انجام می شود و رابط گرافیکی عملا وجود ندارد. سرویس های لینوکس بسیار قابل اعتمادتر از سرویس ها در ویندوز هستند و قطعا به این مورد برخورده اید که با انجام هر تغییری در سیستم عامل ویندوز یک Restart نیاز است.
اما توجه کنید که اگر کدهای ASP.NET را بر روی سرور لینوکس و از طرفی کدهای PHP را بر روی سرور ویندوزی اجرا کنید که قطعا هم این امکان وجود دارد دیگر سیستم عامل جزو ملاک های سرعت و کارایی نمی تواند باشد. از طرفی طبق تحقیقات فایل سیستم مورد استفاده در هارد دیسک شما نیز می تواند عامل سرعت اجرای کد شما باشد که در این حالت گفته می شود بهترین فایل سیستم برای سرعت فایل سیستم لینوکسی ext4 است. هر چند این ملاک ها نسبی است زیرا بیشتر ما می خواهیم در خصوص خود برنامه نویسی صحبت کنیم نه سخت افزار و فایل سیستم ، در اینصورت وجود RAID در هارد دیسک ها نیز می تواند جزو ملاک ها محسوب شود. با توجه به تحقیقات انجام شده در صورت اجرای کدهای ASP.NET با استفاده از MONO در لینوکس سرعت اجرا آن از PHP به نسبت بالاتر خواهد بود.
اما از همه اینها بگذریم مهم دانش برنامه نویسی است که در این حوزه استفاده می شود ، شیوه Query گرفتن و شیوه کد نویسی بر حسب دانش افراد در این حوزه متفاوت است ، هر چقدر هم که شما پروژه بزرگتری داشته باشید طبیعی است که دانش بیشتری را نیاز خواهید داشت ، در این خصوص به یک خاطره اکتفا می کنم ، در حوزه پایگاه داده قطعا Oracle از برتری مشهوی نسبت به MSSQL Sever برخوردار است. در یکی از پروژه هایی که یکی از دوستان در یک سازمان دولتی داشت قرار شد که یک Query از دیتابیس های Oracle گرفته شود که بعد از نوشته شدن این Query و اجرای آن در حدود 30 ثانیه پاسخ به Query و دریافت پاسخ از Oracle طول کشید.
اما جالب اینجا بود که همین Query در MSSQL Server تنها 5 ثانیه طول می کشید. در اینجا مسئله دانش Oracle بود که دوست ما این دانش را نداشت. فردای همان روز یک Oracle کار حرفه ای همان Query را با کمی تغییر در Oracle وارد کرد و مشاهده کردیم که پاسخ در کمتر از یک دهم ثانیه ارائه شد. این نشان از اهمیت دانش برنامه نویسی و کد نویسی در سرعت و کارایی یک برنامه دارد که واقعا از همه چیز در بحث سرعت و کارایی مهمتر است.
در مقاله سوم از این سری مقالات به بررسی امنیت هر یک از زبان های برنامه نویسی وب ASP.NET و PHP پرداختیم و در نهایت به بحث سرعت و کارایی هر یک از این زبان ها پرداختیم ، در این مقاله که آخرین مقاله از این سری می باشد به بررسی فاکتورهای دیگری از جمله ابزارها و رابط های کاربری موجود برای هر یک از زبان های برنامه نویسی PHP و ASP.NET و همچنین سرعت توسعه و پیشرفت هر یک از آنها و در نهایت هزینه استفاده از آنها خواهیم پرداخت ، در آخر نیز یک نتیجه گیری کلی از کلیه مقالات این سری در خصوص مقایسه زبان PHP و ASP.NET خواهیم داشت ، تا آخر مقاله با ما باشید.
برای هر یک از زبان های برنامه نویسی PHP و ASP.Net یک محیط برنامه نویسی وجود دارد که در اصطلاح فنی به آن IDE گفته می شود.یکی از مزایای بسیار خوب زبان برنامه نویسی PHP این است که نیازی به محیط برنامه نویسی خاصی ندارد ، تقریبا شما می توانید با هر ویرایشگر متنی که در دسترس است به زبان PHP کد نویسی کنید که یکی از مزایای عالی این زبان به حساب می آید. از طرفی برای اینکه بتوانید صرفا در یک محیط متنی کد نویسی کنید بایستی در برنامه نویسی PHP تا حدی حرفه ای باشید تا بتوانید نیاز خود را تمام و کمال برآورده کنید.
در مقابل برای ASP.NET یک IDE معروف وجود دارد که تقریبا بصورت انحصاری فقط در این نرم افزار کدهای ASP.NET نوشته می شود و این IDE چیزی جز Microsoft Visual Studio نمی باشد ، نرم افزاری گرافیکی که با استفاده از محیط آن براحتی می توانید برنامه های خود به زبان ASP.NET را کد نویسی کنید. اما خوب انحصاری بودن در این حوزه یکی از نقاط ضعف ASP.NET محسوب می شود .
در کنار IDE ها بحث ابزارها و اسکریپت های آماده نیز وجود دارد که در این خصوص بدون شک با توجه به عمومیت بیشتر زبان PHP برای این زبان اسکریپت های آماده و همچنین کدهای آماده بسیار زیادی وجود دارد که حقیقت متن باز بودن این زبان را آشکار می کند. درست است که پروژه های Open Source ای برای ASP.NET هم وجود دارد اما واقعا در قیاس با پروژه ها و اسکریپت ها و نرم افزارهای متن بازی که برای PHP وجود دارد قابل مقایسه نیستند .
تقریبا شما هر نوع اسکریپت آماده ای را که بخواهید می توانید به زبان PHP آن را با یک جستجوی ساده پیدا کنید ، حداقل کاری که با این ابزارهای فراوان می توان انجام داد اعمال تغییرات و بومی سازی برای برنام نویسان مبتدی و الگوبرداری برای نوشتن اسکریپت های بهتر است ، بنابراین بدون شک ابزارها ، نرم افزارها و رابط های کاربری که برای PHP وجود دارد از تنوع و تعداد بیشتری نسبت به ASP.NET برخوردارند اما از این موضوع هم غافل نشویم که اگر در ASP.NET شما فقط از یک IDE انحصاری استفاده می کنید این IDE شما را از استفاده کردن از هر IDE دیگری بی نیاز می کند.
سرعت توسعه و پیشرفت هر یک از این زبان های برنامه نویسی به عوامل متعددی بستگی دارد که از آن جمله می توان به پشتیبانی ، منابع آموزشی و یادگیری و بازار کار این زبان های برنامه نویسی وب اشاره کرد. در خصوص پشتیبانی یکی از مهمترین موارد وجود یک ارگان یا یک شرکت منسجم در پس زمینه می باشد . در خصوص برنامه نویسی ASP.NET قطعا نمی توان به غول نرم افزاری بزرگ دنیا یعنی مایکروسافت شک کرد .
شرکت مایکروسافت به خوبی و با بهترین و منسجم ترین حالت ممکن همیشه در حال بروز رسانی ، پشتیبانی و ارتقاء ASP.NET بوده است و همیشه مرجعی واحد به نام MSDN وجود داشته است که براحتی شما می توانید مشکلات و مسائل خود در خصوص یادگیری را با این مرجعه مرتفع کنید. از دیگر نقاط قوت ASP.NET این است که کتابهایی که برای این محصول نوشته می شود هم همیشه منسجم و دارای نظم و یکپارچگی خاصی هستند زیرا از طرف شرکت مایکروسافت به خوبی پشتیبانی می شوند. وجود وب سایتی مثل TechNet و امثال انها برای پشتیبانی و دریافت بازخورد از کاربران یکی دیگر از نقاط قوت این زبان برنامه نویسی است.
یکی از نقاط قوت برنامه نویسی به زبان ASP.NET پشتیبانی ذاتی این زبان از یونیکد و زبان فارسی می باشد که برای برنامه نویسان ایرانی بسیار این امر مهم است. یکی از نقاط ضعفی که برای پشتیبانی از ASP.NET عنوان می شود این است که فقط یک شرکت انحصاری به نام مایکروسافت از این زبان پشتیبانی می کند و ممکن است این شرکت روزی دیگر از این زبان پشتیبانی نکند و در مقابل برای زبان PHP با توجه به فراگیر بودن آن منابع و پشتیبانی های متعددی وجود دارد ، به نظر من این یک بحث طنز است تا یک بحث انتقادی ، اگر قرار باشد روزی مایکروسافت از ASP.NET پشتیبانی نکند قطعا باید بیشتر به فکر ویندوز باشیم تا برنامه نویسی ASP. NET . در خصوص پشتیبانی از زبان PHP باید بگوییم که در مقایسه با ASP.NET منابعی که در اینترنت برای آموزش و یادگیری PHP وجود دارد بسیار فراوان تر و گسترده تر می باشد.
این امر کاملا طبیعی است زیرا عمومیت بیشتری در استفاده از PHP نسبت به ASP.NET وجود دارد و بر حسب ذات Open Source این زبان وب سایت ها و تالارهای گفتمان تخصصی بسیار زیادی برای پشتیبانی از این محصول وجود دارد. در کنار این منابع آموزشی بصورت رسمی شرکتی به نام Zend مسئول توسعه و ارائه نسخه های جدید PHP می باشد که به پشتیبان اصلی این زبان معروف است. شرکت Zend همان کاری را انجام می دهد که مایکروسافت برای ASP.NET انجام می دهد و در واقع بروز کردن Engine مربوط به PHP را بر عهده دارد. طبیعی است که هیچوقت نیازی نیست نگران پشتیبانی یا عدم پشتیبانی از PHP باشیم ، آنقدر منابع آموزشی و اسکریپت های آماده برای یادگیری این محصول وجود دارد که به هیچ عنوان وابستگی به شرکت خاصی ندارد. با توجه به سادگی یادگیری و توسعه نرم افزارها در PHP و سهولت کاربری برای برنامه نویسان تازه کار ، سرعت توسعه و پیشرفت این زبان نیز به سرعت رو به پیشرفت است.
از دیگر مسائلی که بسیار زیاد در توسعه و پیشرفت زبان های برنامه نویسی وب دارای اهمیت هستند بحث بازار کار آن است . قطعا برنامه نویسی که قصد ورود به بازار کار را دارد می خواهد بهترین گزینه برای اینکار را انتخاب کند . در این خصوص باید بگوییم که چه در ایران و چه در خارج از کشور تفاوت چندانی در کاریابی در هر دوی این زبان های برنامه نویسی مشاهده نمی شود ، فقط تنها نکته در این است که معمولا سازمان های بزرگ و شرکت های منسجم علاقه مند به جذب برنامه نویسان ASP.NET و شرکت های کوچک و متوسط بیشتر برای کارهای وب خود ترجیح با جذب برنامه نویسان PHP دارند. توجه کنید که بطور میانگین حقوق یک برنامه نویس ASP.NET چه در ایران و چه در کشورهای خارجی به نسبت بیشتر از یک برنامه نویس PHP است ، همین موضوع می تواند عاملی برای توسعه بیشتر این زبان برنامه نویسی در دنیا باشد.
قبل از اینکه به سراغ بحث هزینه برویم اول یک مورد را مشخص می کنیم ، آیا شما در کشور ایران زندگی و برنامه نویسی می کنید یا در یک کشور خارجی ؟ این بحث خیلی مهم است ، در خصوص هزینه های استفاده از این زبان های برنامه نویسی یکی از مواردی که PHP کارها به عنوان نقطه قوت خود می دانند رایگان بودن کلیه بسته های نرم افزاری مورد استفاده در این زبان است. ساختار کاری PHP بر اساس پروژه GNU و نرم افزارهای آزاد است بدین معنی که همه چیز در حوزه نرم افزار در اینجا رایگان است . سیستم برنامه نویسی PHP یک ساختار مشخص دارد که به عنوان LAMP شناخته می شود و همانطور که قبلا هم اشاره کردیم مخفف شده کلمات Linux و Apache و MySQL و PHP می باشد.
همه این بسته نرم افزاری بدون هیچگونه هزینه اضافی بصورت رایگان چه در ایران و چه در جاهای مختلف جهان برای برنامه نویسان در دسترس می باشد.از این بابت برای افرادی که در خارج از کشور زندگی می کنند کاملا PHP به صرفه است زیرا کوچکترین هزینه ای بابت خرید لایسنس نرم افزار خود نباید بدهند ، هم لینوکس رایگان است و هم آپاچی و هم MySQL پس نیازی به هزینه های اضافی نیست ، از طرفی نمونه نرم افزارهای زیادی بصورت رایگان در اینترنت وجود دارد که بدون هیچ هزینه ای می توانید از آنها استفاده کرده و بومی سازی کنید. توجه کنید که در بحث Add-On ها به هیچ عنوان ASP.NET نمی تواند در این حجم زیاد نرم افزارهای رایگان در اینترنت داشته باشد ، هر چند پروژه هایی برای متن باز کردن ASP.NET وجود دارد اما واقعا در مقابل پروژه هایی که با PHP انجام شده اند و رایگان در اینترنت وجود دارند قابل مقایسه نیستند.
از طرف دیگر در برنامه نویسی به زبان ASP.NET چیزی به نام رایگان وجود ندارد. شما باید برای هر چیزی در این حوزه هزینه کنید و طبیعی است زیرا یک شرکت در دنیا پشتیبانی کلی مجموعه ASP.NET را بر عهده دارد نه یک جامعه و به همین دلیل شرکت سازنده بایستی بتواند از پس مخارج خود در بیاید. ASP.NET باید بر روی ویندوزی نصب شود که خود ویندوز سیستم عامل رایگانی نیست ، ASP.NET باید بر روی Microsoft Visual Studio ای ایجاد شود که رایگان نیست ، ASP.NET از پایگاه داده ای باید استفاده کند به نام MSSQL که طبیعتا رایگان نیست و در نهایت از وب سروری استفاده می کند که باید در سیستم عامل های مایکروسافت نصب شود .
بنابراین استفاده از ASP.NET هزینه هایی را در بر دارد . اما به یک نکته توجه کنید که این هزینه ها برای اشخاص یا شرکت هایی است که در خارج از کشور هستند ، در ایران ما چیزی به عنوان هزینه نرم افزار نداریم و شما به جای خرید یک عدد ماست 3 کیلویی دبه ای می توانید 5 عدد DVD نرم افزار خریداری کنید با اشانتیون های مختلف ، پس صحبت از هزینه در ایران بی معنی است ، در خارج از کشور هم اینگونه نیست که همه به سراغ PHP بروند زیرا هزینه کمتری دارد ، شرکت ها و سازمان های بزرگی که در حال پیاده سازی پروژه های Enterprise هستند براحتی هزینه های اولیه خرید لایسنس بسته ASP.NET را قبول می کنند زیرا به قابلیت های این بسته برای انجام پروژه های سنگین اعتماد دارند از طرفی این هزینه فقط یکبار انجام می شود و طبیعی است که هر بار نیاز به تکرار آن نمی باشد.
یکی دیگر از بحث هایی که ممکن است در این میان پیش بیاید این است که اگر ایران به قانون کپی رایت بپیوندد چه اتفاقی برای برنامه نویسان ASP.NET می افتد ؟ در واقع این نیز یک نکته جالب برای برتری PHP عنوان می شود ، اما خوب چند نکته را در این خصوص باید متذکر شویم ، اولا به این نکته توجه کنید که زمانیکه شما به قانون کپی رایت بپیوندید دغدغه هایی بیشتر از ASP.NET خواهید داشت چون هزاران نرم افزار دیگر نیز داریم که دارای همین مشکل هستند بنابراین اگر ایران به قانون کپی رایت بپیوندد قطعا کشورهای دیگر دنیا با علم به وجود چنین موردی بصورت گام به گام مراحل سوق به سمت کپی رایت را در ایران پیش می برند و نه به یکباره ، از طرف دیگر پروژه هایی که در حوزه ASP.NET انجام می شود معمولا پروژه های بزرگی هستند که هزینه های بالایی نیز دارند ، همیشه به فکر هزینه نباشید .
چه بسا یکبار برای خرید بسته ASP.NET هزینه می کنید اما بارها در پروژه های گسترده سازمانی از آنها استفاده می کنید و قطعا در همان فار اول هزینه های خرید نرم افزار خود را در می آورید. بدون شک چه بخواهیم و چه نخواهیم بسته نرم افزاری ASP.NET از قدرت بیشتر و امکانات بیشتری نسبت به PHP برخوردار است و اگر هزینه ای بابت آن ، آن هم در صورت پذیرفتن قانون کپی رایت به وجود بیاید دریافت شود ازرشش را دارد.
فاکتورهای مختلفی را در رابطه با مقایسه این دو زبان برنامه نویسی وب عنوان کردیم اما همانطور که در ابتدای مقاله هم اشاره کردیم سعی کردیم حقایق را عنوان کنیم و طرفداری از محصول خاصی را نکنیم. به هر حال با تمامی این اوصاف در نهایت این خلاقیت ، دانش و مهارت برنامه نویس است که یک زبان برنامه نویسی را خوب جلوه می دهد و یا بر عکس . یک برنامه نویس حرفه ای باید بتواند با Platform ها و ابزارهای مختلف کار کند و با آنها تا حدودی آشنایی داشته باشد ، نوع ابزار مهم نیست مهم دانش و شیوه پیاده سازی است. برای یک برنامه نویس حرفه ای سویچ کردن از برنامه نویسی ASP.NET به PHP و برعکس کار چندان سختی نیست زیرا مفاهیم را همیشه در ذهن دارد فقط syntax اجرای آن را عوض می کند.
توجه کنید تعصب بیجا به یک زبان برنامه نویسی صرفا برای برنامه نویسان مبتدی است نه برای برنامه نویسان حرفه ای ، چیزی که در شبکه نیز وجود دارد و بصورت نادرستی سیسکو را با مایکروسافت مقایسه می کنند ، در سطوح بالا هر دو به خوبی با هم کار می کنند اما در سطوح پایین همه با هم مشکل دارند. انتخاب یک زبان برنامه نویسی به صورت ویژه ای به سطح و اندازه کار و نیازمندی های پروژه شما دارد که در پاراگراف های قبل به این مسئله اشاره کردیم. در نهایت مهمترین رکن در برتری یک زبان برنامه نویسی نیروی انسانی است که زبان را در دست می گیرد . امیدوارم مورد توجه شما دوستان قرار گرفته باشد ، بی صبرانه منتظر انتقادات و پیشنهادات و نظرات شما در ادامه این مقاله هستم . توسینسو را به همه معرفی کنید.