ESD چیست؟ تخلیه الکترواستاتیک چیست؟ Electrostatic discharge یا به اختصار ESD ( تخلیه الکترواستاتیکی ) را بارها و بارها تجربه کرده اید. وقتی با جوراب روی فرش راه میروید و سپس یک دستگیره فلزی را لمس میکنید ناگهان یک جرقه کوچک تولید میشود که همان تخلیه الکترواستاتیکی است. همچنین وقوع یک رعد و برق نیز به تخلیه الکترواستاتیکی اشاره دارد. تخلیه الکترواستاتیکی گرچه در اکثر مواقع تهدیدات مهمی به شمار نمیرود اما در جاهای حساس مثل نیروگاه ها و مراکز داده ها میتواند منجر به خسارات جبران ناپذیری شود.
خب برای وقوع ESD یا تخلیه الکترواستاتیکی بایستی دو جسم با یک دیگر تماس داشته شود. از آنجا که یک جسم از لحاظ بار خنثی نبوده و تمایل به خنثی شدن را دارد پس با تماس با جسم دیگر عمل انتقال بار بین آن دو جسم اتفاق می افتد و آن جسم از لحاظ بار الکتریکی خنثی میشود. به عنوان مثال اگر جسم A دارای 6 بار مثبت و 5 بار منفی باشد باید یک بار مثبت از طریق تخلیه الکترواستاتیکی یا همان ESD به یک جسم مانند B بدهد تا تعداد بار های مثبت آن با بار های منفی آن برابر شود و در نتیجه از لحاظ بار الکتریکی خنثی شود. گرمای حاصل از تخلیه الکترواستاتیکی بسیار زیاد است اگرچه ما در هنگام تخلیه الکترواستاتیکی آنرا حس نمیکنیم.
تخلیه الکترواستاتیکی در سخت افزار های کامپیوتر بسیار برای ما گران تمام میشود زیرا با تولید گرمای بسیار زیاد میتواند به سخت افزار های کامپیوتر و مدارات الکترونیکی آسیب جدی وارد کند و باعث سوختن آنها شود. در بعضی موارد مشاهده میشود که با اینکه تخلیه الکترواستاتیکی باعث صدمه زدن به سخت افزار شده است اما با این حال دستگاه به کار خود ادامه میدهد گرچه شناسایی این گونه موارد سخت است ولی در کل باعث کاهش طول عمر سخت افزار مربوطه میشود.
بسیاری از دستگاه های الکترونیکی حساس به تخلیه الکترواستاتیکی با میزان ولتاژ پایین هستند. به عنوان مثال اجزای هارد دیسک ها به تنها به 10 ولت انرژی برق در وقوع تخلیه الکترواستاتیکی حساس هستند. به همین علت تولید کنندگان سخت افزار ها و دستگاه های الکترونیکی اقداماتی را برای جلوگیری از حادثه تخلیه الکترواستاتیکی در زمان تولید ، تست ، حمل و نقل و استفاده از دستگاه های الکترونیکی پیشه کرده اند.
![امیرحسین کریم پور](data:image/svg+xml;utf8,<svg xmlns="http://www.w3.org/2000/svg" width="120" height="120"></svg>)