سی شارپ یکی از محبوب ترین زبان های برنامه نویسی است که توسط شرکت مایکروسافت ارائه شده است. اما سی شارپ چیست و چه کاربردهایی دارد. مزایا و معایت سی شارپ چیست و با زبان سی شارپ چه برنامه هایی می توان نوشت. در این مطلب میخواهیم به معرفی زبان سی شارپ بپردازیم و ببینیم که این زبان محبوب و قدرتمند چه قابلیت هایی در اختیار ما قرار میدهد و آیا می توان از این زبان به عنوان نقطه شروعی برای ورود به دنیای برنامه نویسی استفاده کرد؟ پس با من تا انتهای این مطلب همراه باشید.
قبل از اینکه به سراغ مبحث اصلی، یعنی پاسخ سی شارپ چیست برویم باید کمی با مفاهیم اولیه آشنا شویم؟ در اولین قدم به سوال برنامه کامپیوتری چیست پاسخ می دهیم. شما هر روز با برنامه های کامپیوتری سر و کار دارید. از گوشی های موبایل گرفته تا کامپیوترهای رومیزی و تبلت، همه این ها برای اینکه کاربردی باشند به مفهومی به نام برنامه کامپیوتری وابسته هستند.
برنامه کامپیوتری بر روی سیستم های کامپیوتری اجرا می شوند و هر کدام کاربردهای خاص خودشان را دارند. برای مثال، سیستم عامل اصلی ترین برنامه کامپیوتری است که شما در زمان روشن کردن یک کامپیوتر با آن مواجه می شوید، مثل سیستم عامل لینوکس، ویندوز، اندروید و ... سایر برنامه های کامپیوتری بر روی بستر سیستم عامل اجرا می شوند، مثل برنامه پخش آهنگ، برنامه ویراستار و ... کامپیوتر ها بدون برنامه کامپیوتری قابل استفاده نیستند، پس برنامه های کامپیوتری نقش مهمی در کامپیوتر ها ایفا می کنند.
برنامه نویسی به پروسه تولید یک برنامه کامپیوتری گفته می شود. پروسه برنامه نویسی یک پروسه پیچیده است که انجام آن نیاز به تجربه و کسب مهارت های زیادی دارد. برنامه مثال، یک برنامه پخش آهنگ را در نظر بگیرید. این برنامه توسط یک زبان برنامه نویسی تولید می شود و به پروسه تولید این برنامه، برنامه نویسی می گویند.
شخصی که کار برنامه نویسی را انجام می دهد، برنامه نویس نام دارد و برای این کار باید با یک زبان برنامه نویسی آشنا باشد. پروسه برنامه نویسی شامل نوشتن یکسری کدها است که ورودی را از کاربر گرفته و یک خروجی را ایجاد می کند. مانند برنامه پخش آهنگ که به عنوان ورودی فایل صوتی را گرفته و به عنوان خروجی آهنگ را پخش می کند. یک برنامه کامپیوتری فقط می تواند خروجی تولید کند و ورودی نداشته باشد، اما اکثر برنامه های کامپیوتری نیاز به یک ورودی دارند.
رسیدیم به سوال اصلی سی شارپ چیست؟ در بخش قبلی با مفهوم برنامه نویس و برنامه نویسی آشنا شدیم و گفتیم که برنامه نویس برای نوشتن برنامه های کامپیوتری نیاز به یک زبان برنامه نویسی دارد. سی شارپ یک زبان برنامه نویسی است که به کمک آن می توان برای تولید انواع مختلفی از برنامه ها را تولید کرد.
برنامه هایی مانند برنامه های موبایل، برنامه های تحت وب، ویندوز و ... زبان سی شارپ ریشه در زبان سی دارد. زبان سی بوسیله دنیس ریچی در سال 1970 معرفی شد و تحولی در دنیای برنامه نویسی ایجاد کرد. امروزه بیشتر زبان های محبوب مانند سی شارپ، جاوا و جاوا اسکریپت ریشه در زبان سی دارند. یعنی دستوراتی که در این زبان ها استفاده می شود شباهت زیادی به زبان سی دارد.
زبان سی شارپ به همراه فریم ورک دات نت اولین بار در سال 2000 توسط شرکت مایکروسافت ارائه شد. پیش از این زبان اصلی شرکت مایکروسافت Visual Basic بود که برنامه نویس ها از این زبان برای تولید برنامه های تحت ویندوز استفاده می کردند. اما این زبان یکسری محدودیت ها برای برنامه نویس ها داشت و رسماً مایکروسافت با ادامه روند قبلی به سرعت از سایر شرکت ها عقب میماند.
به همین خاطر مایکروسافت با معرفی دات نت و زبان سی شارپ جانی دوباره در دنیای برنامه نویسی گرفت. خالق زبان سی شارپ شخصی به نام اندرس هیلزبرگ است که ساختار زبان سی شارپ را تعریف کرد. بعد از معرفی اولیه زبان سی شارپ مایکروسافت شروع به بهبود زبان سی شارپ و افزودن قابلیت های جدید به آن کرد.
با معرفی هر نسخه ویژگی هایی به زبان سی شارپ اضافه شد که کار را برای برنامه نویس ها راحت تر می کرد یا باعث بهبود اجرای کدها و برنامه ها می شد. در حال حاضر آخرین نسخه سی شارپ که توسط مایکروسافت ارائه شده نسخه 11 است. برای آشنایی بیشتر با نسخه های سی شارپ این لینک را مطالعه کنید.
اما رسیدیم به سوال بعدی! دات نت چیست؟ در کنار سوال سی شارپ چیست ؟، حتماً این سوال هم مطرح می شود. چون زبان سی شارپ وابستگی زیادی به دات نت دارد. دات نت یک فریم ورک است که برای اجرای برنامه های سی شارپ به آن نیاز خواهید داشت.
یعنی اگر شما برنامه ای به زبان سی شارپ بنویسید و بخواهید آن را بر روی یک سیستم دیگر اجرا کنید حتماً باید بر روی آن سیستم دات نت نیز نصب باشد. دات نت یک محیط مدیریت شده و امن برای اجرای برنامه های سی شارپ فراهم می کند. البته دات نت فقط مختص به زبان سی شارپ نیست و زبان های دیگری نیز مبتنی بر دات نت وجود دارند، مثل زبان F# یا زبان Visual Basic که مایکروسافت در کنار سی شارپ این زبان ها را نیز ارائه می دهد.
دات نت از اجزای مختلفی تشکیل شده که هر کدام از آن ها وظایف مختلفی را در روند اجرای کدها ایفا می کنند. بخش هایی مثل GC یا Garbage Collector که وظیفه مدیریت حافظه را در زمان اجرای برنامه های دات نت دارد، بخش JIT که وظیفه ترجمه کدهای برنامه به زبان ماشین را دارد و ... اما به طور کلی اصلی ترین بخش دات نت CLR یا Common Language Runtime است که این بخش وظیفه اجرا و مدیریت کدها را به عهده دارد و بخشی مانند GC زیر مجموعه این بخش می باشد.
باید بگوییم بله، شاید قبلاً جواب به این سوال خیر بود، اما در حال حاضر و به لطف پشتیبانی دات نت از پلتفرم های مختلف، امکان برنامه نویسی و اجرای کدهای سی شارپ بر روی پلتفرم های مختلف وجود دارد. شما به راحتی می توانید دات نت را بر روی سیستم عامل لینوکس نصب کنید و با ابزار هایی مثل VS Code که به آن اصطلاحاً IDE یا Integrated Development Environment گفته می شود و برای نوشتن برنامه ها از آن استفاده می کنیم
در سیستم عانملی مثل لینوکس شروع به کد نویسی کنید. به صورت رسمی این موضوع بعد از ارائه Dot Net Core امکان پذیر شد، ولی قبل از معرفی Dot Net Core که آخرین نسل از فریم ورک دات نت است، باید از ابزار های جانبی مثل Mono استفاده می کردیم، اما در حال حاضر دات نت به صورت پیش فرض قابلیت چند پلتفرمی را پشتیبانی می کند.
حالا که پاسخ سوال سی شارپ چیست را دادیم یک سوال دیگر در ذهن ما شکل می گیرد. آیا در کنار دات نت و سی شارپ به ابزار دیگری نیاز داریم؟ بله! شما برای نوشتن برنامه های سی شارپ نیاز به یک ابزار برای کد نویسی دارید که اصطلاحاً به آن IDE یا Integrated Development Environment گفته می شود. این ابزار به شما در ایجاد پروژه ها، نوشتن کدها، کامپایل کردن و اجرای کدها کمک زیادی می کند. اینطور بگوییم که کد نویسی بدون IDE یک کار عذاب آور است و تقریباً هیچ برنامه نویسی بدون IDE کار کد نویسی انجام نمی دهد.
برای کد نویسی زبان سی شارپ، شما نیاز به IDE دارید که می تواند از Visual Sudio یا VS Code استفاده کنید. هر دوی این ابزار ها نسخه رایگان دارند که بدون نیاز به پرداخت هزینه ای امکان دانلود و نصب آن ها وجود دارد. در زمان نصب Visual Studio به صورت خودکار دات نت نیز بر روی سیستم شما نصب می شود. ولی در صورت نصب VS Code نیاز به نصب دات نت به صورت جداگانه خواهید داشت.
در کنار سوال سی شارپ چیست، باید به اصلی ترین ویژگی زبان سی شارپ، یعنی قابلیت شئ گرایی آن اشاره کنیم. شما در اینترنت هر جایی که واژه سی شارپ رو ببینید، در کنارش واژه شئ گرایی هم وجود دارد. چون زبان سی شارپ در واقع یک زبان شئ گرایی است. اما مفهوم شئ گرایی چیست؟ چه کاربردی دارد. شئ گرایی یک متد برنامه نویسی است که در آن نوشتن برنامه ها بر اساس مدل سازی موجودیت ها یا Entity ها انجام می شود.
با یک مثال ساده مفهوم رو بیشتر بررسی می کنیم. فرض کنیم که قصد نوشتن یک برنامه مدیریت نمره های دانشجویان را داریم. در برنامه نویسی شئ گرا ابتدا ما موجودیت ها را مشخص می کنیم. در برنامه ای که مثال زدیم، موجودیت هایی مثل دانشجو، استاد، درس وجود دارد که در برنامه نویسی شئ گرا ابتدا هر کدام از این موجودیت ها را مدل سازی می کنیم. این مدل سازی بوسیله قابلیت نوشتن کلاس ها انجام می شود. برای مثال، در زیر یک کلاس دانشجو به صورت خیلی ساده در زبان سی شارپ تعریف شده است:
public class Student
{
public int Id { get; set; }
public string Firstname { get; set; }
public string Lastname { get; set; }
}
هر موجودیت شامل یکسری خصوصیت ها و یکسری رفتار ها می باشد. برای مثال در موجودیت بالا خصوصیت هایی مثل شناسه، نام و نام خانوادگی تعریف شدند. بعد از تعریف یک موجودیت در سی شارپ بوسیله کلاس ها، می توانیم از روی این موجودیت یک شئ بسازیم. در مثال زیر یک شئ از روی کلاس Student ایجاد کردیم:
Student std = new Student();
شاید این کدها برای شما کمی نامفهوم باشد، اما هدف از ما صرفاً آشنایی با مفاهیم است و زیاد بابت این موضوع ذهن خودتون رو درگیر نکنید.در مبحث شئ گرایی سی شارپ مفاهیم دیگری مثل وراثت، چند ریختی، اینترفیس ها و ... وجود دارد که در این مطلب قصد ورود به این مباحث را نداریم.
بعد از پاسخ به سوال سی شارپ چیست به سراغ انواع برنامه هایی برویم که بوسیله زبان سی شارپ می توان آن ها را توسعه داد. همانطور که قبل تر در این مطلب گفته شد، بوسیله زبان سی شارپ می توان انواع مختلفی از برنامه ها را ایجاد کرد. یکی از این برنامه ها برنامه های ویندوز است.
برنامه های ویندوز برنامه هایی مانند اکسل، ورود و برنامه هایی مشابه این برنامه ها هستند که بر بستر سیستم عامل ویندوز اجرا می شوند. در زبان سی شارپ ابزار های زیادی برای نوشتن این برنامه ها وجود دارد، مانند WPF یا Windows Presentation Foundation، برنامه های MAUI که نسل جدید برنامه های تحت ویندوز هستند و Windows Form Application که نسل قدیمی برنامه های تحت ویندوز به حساب می آیند.
شما بوسیله زبان سی شارپ می تواند برنامه های تحت وب و وب سایت های اینترنتی را نیز تولید کنید. این کار بوسیله ASP.NET امکان پذیر است. برای نوشتن برنامه های تحت وب شما نیاز به یکسری پیش نیاز ها دارید. آموزش HTML و CSS و Javascript پیش نیاز هایی هستند که شما برای شروع کار با ASP.NET به آن نیاز دارید.
ساختار ASP.NET بسیار قدرتمند است و همچنین برنامه هایی که با ASP.NET طراحی و نوشته می شوند سرعت بسیار بالایی دارند. اما سرعت بالا نیاز به این دارد که شما تخصص بالایی در نوشتن کدها داشته باشید تا بتوانید کارآیی برنامه ها را افزایش دهید.
بوسیله زبان سی شارپ، امکان نوشتن برنامه های موبایل نیز وجود دارد. قبلاً از فریم ورک هایی مثل Xamarin برای نوشتن برنامه های موبایل استفاده می شد که در ابتدا به عنوان یک شرکت جداگانه فعالیت می کرد و به مرور توسط مایکروسافت تصاحب شد. چندی پیش مایکروسافت قابلیت MAUI را معرفی کرد که نسل جدید نوشتن برنامه های تحت ویندوز و موبایل است. شما بوسیله MAUI به راحتی می توانید برنامه هایی بنویسید که بر روی دستگاه های مختلف مثل کامپیوترها، موبایل ها (اندروید و IOS) و ... اجرا شود که کار برنامه نویسان این حوزه را بسیار راحت تر می کند.
یکی از قابلیت های زبان سی شارپ، نوشتن سرویس های ویندوز است. سرویس های ویندوز برنامه هایی هستند که توسط کاربر دیده نمی شوند و در پس زمینه ویندوز در حال اجرا هستند. به عنوان مثال سرویس به روز رسانی ویندوز، شما به صورت مستقیم این سرویس را مشاهده نمی کنید و این سرویس در پس زمینه در حال اجرا می باشد و در بازه های زمانی مختلف به صورت خودکار سایت مایکروسافت را برای به روز رسانی های جدید چک می کند و در صورت وجود به روز رسانی آن را دانلود کرده و نصب می کند. بوسیله زبان سی شارپ به راحتی می توانید سرویس های ویندوز را نوشته و آن ها را اجرا کنید.
آیا با سی شارپ می توان بازی نوشت؟ جواب این سوال این است: بله! بحث بازی نویسی امروزه خیلی طرف دار دارد و خیلی افراد جذب این حوزه می شوند. ابزاری که از آن در سی شارپ برای نوشتن بازی استفاده می شود Unity نام دارد. این ابزار در هنگام نصب Visual Studio در صورت انتخاب در زمان نصب بر روی سیستم شما نصب می شود و می توانید شروع به یادگیری Unity کنید. ابزار Unity امکان نوشتن بازی برای ابزار های مختلف مثل گوشی های هوشمند و کامپیوتر های شخصی را می دهد.
برای آموزش Unity و نوشتن بازی اینجا کلیک کنید!
شاید با شنیدن واژه هوش مصنوهی اولین زبانی که به ذهن ما می آید، زبان پایتون است. زبانی قدرتمند با قابلیت های خیلی زیاد. اما قابلیت های هوش مصنوعی در سی شارپ چیست؟ آیا امکان نوشتن برنامه های مبتنی بر هوش مصنوعی در سی شارپ وجود دارد. باید بگوییم بله. برای مثال، یکی از ابزار هایی که توسط مایکروسافت ارائه شده ابزار ML.NET است که برای بحث بادگیری ماشین استفاده می شود و شما می توانید از این ابزار برای نوشتن برنامه های یادگیری ماشین استفاده کنید.
جواب بله است. از آن جهت گفتم بله که شما می توانید برنامه ای بنویسید که هیچ نیازی به بانک اطلاعاتی نداشته باشد. برای مثال، شما یک برنامه ویرایشگر متن را در نظر بگیرید. شما در این برنامه با فایل ها سر و کار دارید و تقریباً در آن از بانک های اطلاعات استفاده ای نمی شود.. ولیتقریباً 99 درصد برنامه ها و وب سایت هایی که با آن ها سر و کار داریم از یک بانک اطلاعاتی استفاده می کنند، وب سایت های فروشگاهی، برنامه های حسابداری، انبار داری و هزاران برنامه دیگه همگی از یک بانک اطلاعاتی استفاده می کنند. پس برای شما به عنوان شخصی که قصد برنامه نویسی با زبان سی شارپ را دارند حتماً کار با بانک های اطلاعاتی را یاد بگیرید.
بانک های اطلاعاتی زیادی هستند که می توانید از آن ها در کنار سی شارپ استفاده کنید. بانک اطلاعاتی SQL Server که توسط شرکت مایکروسافت ارائه شده که بر روی پلتفرم ویندوز می توانید از آن استفاده کنید. البته SQL Server در نسخه های جدید بر روی لینوکس نیز قابل نصب است. بانک اطلاعاتی اوراکل یکی دیگر از بانک هایی است که می توان در سی شارپ از آن استفاده کرد. همچنین می توانید از بانک های ساده مانند SQLite یا SQL CE استفاده کنید که قابلیت هایی کمتری نصبت به SQL Server یا Oracle در اختیار شما قرار می دهند، اما پروسه نصب و راه اندازی برنامه هایی که مبتنی بر SQLite یا SQL CE هستند ساده تر است.
با یادگیری زبان سی شارپ شما با یک بازار کار گسترده روبرو هستید. هر روز صد ها آگهی استخدام برای زبان سی شارپ در محیط اینترنت قرار میگرد. خیلی از شرکت های بزرگ از زبان سی شارپ به عنوان زبان اصلی برای تولید برنامه ها استفاده می کنند. به عنوان مثال شرکت همکاران سیستم از زبان سی شارپ برای توسعه برنامه ها استفاده می کند. همچنین شما بر اساس تخصص و سابقه کاری که دارید می توانید حقوق های بسیار خوبی به عنوان برنامه نویس سی شارپ دریافت کنید.
اگر قصد مهاجرت را دارید باید بگویم که انتخاب زبان سی شارپ می تواند یکی از انتخاب های بسیار مناسب در این زمینه باشد. اکثر کشورهای دنیا با کمبود نیروی متخصص مواجه هستند و با یک گشت و گذار ساده در اینترنت می توانید هزاران آگهی استخدام برنامه نویس سی شارپ را در اینترنت مشاهده کنید. شرکت های بزرگی هم هستند که از زبان سی شارپ استفاده می کنند، به عنوان مثال سایت عالی Stack Overflow بوسیله ASP.NET و سی شارپ نوشته شده یا شرکت بازی سازی Rockstar از زبان سی شارپ در نوشتن بازی های خود استفاده می کند. پس اگر قصد مهاجرت دارید می توانید یادگیری زبان سی شارپ را به عنوان یک گزینه عالی در نظر بگیرید.
اما بعد از روشن شدن سوال سی شارپ چیست، صد در صد این سوال در ذهن شما شکل میگیرد که چگونه یادگیری سی شارپ را شروع کنم؟ برای یادگیری سی شارپ شما تنها به یک سیستم کامپیوتری یا لپ تاپ نیاز دارید و بعد از آن می توانید از منابع و کتاب های مختلفی که در زمینه آموزش سی شارپ وجود دارد استفاده کنید. یکی از گزینه های عالی برای شروع یادگیری سی شارپ دوره آموزش سی شارپ وب سایت توسینسو است که در آن شما به صورت صفر تا صد و به صورت تخصصی و تجربی کار با زبان سی شارپ را یاد میگیرید و البته در کنار همه این ها پشتیباتنی استاد را هم خواهید داشت. در کنار همه این ها باید به عنوان یک دانشجو به شدت برای یادگیری تلاش کنید و دائم علم خود را به روز کنید.
خیلی افراد این سوال رو از من میپرستن که یادگیری سی شارپ چقدر زمان میبرد؟ پاسخ دادن به این سوال کمی سخت است! یک بخش مربوط می شود به پیش زمینه شما در برنامه نویسی که آیا آشنایی قبلی با برنامه نویسی را دارید یا خیر. موضوع بعدی زمانی است که شما به یادگیری اختصاص می دهید، آیا به صورت تمام وقت بر روی یادگیری زمان می گذارید یا خیر؟ شاغل هستید یا دانشجو؟ زمان شما به صورت کامل آزاد است یا نه. اما به صورت معمول با روزی پنج ساعت مطالعه می توات گفت که شما ظرف مدت 12 الی 15 ماه می توانید به عنوان یک برنامه نویس سی شارپ شناخته شوید. اما بیشتر پاسخ این سوال به این بر میگردد که شما چطور برای پروسه یادگیری خود زمان خواهید گذاشت؟
در این مطلب ما به سوال سی شارپ چیست پاسخ دادیم و سعی کردیم با قابلیت های این زبان برنامه نویسی آشنا شویم. امیدورام که این مطلب مورد استفاده شما دوستان قرار گرفته باشد. خوشحال میشوم اگر سوال یا نظری داشتید در قسمت نظرات ارسال کنید.