آموزش تنظیمات آدرس آی پی(IP) در ویندوز به صورت کامل

در دنیای شبکه، هر دستگاهی برای برقراری ارتباط با سایر دستگاه‌ها نیاز به یک شناسه‌ی عددی دارد که به آن آدرس IP گفته می‌شود. IP یا Internet Protocol Address مانند شماره‌ی ملی برای هر سیستم است؛ یعنی همان چیزی که باعث می‌شود کامپیوتر شما در شبکه شناخته شود، داده‌ها را ارسال یا دریافت کند و به اینترنت متصل شود.

در ویندوز 10 شما می‌توانید به دو روش مختلف تنظیمات IP را انجام دهید:

1. به‌صورت خودکار (DHCP) — در این حالت سیستم شما IP را به طور خودکار از مودم یا سرور DHCP دریافت می‌کند.

2. به‌صورت دستی (Static) — در این روش، شما خودتان IP، Subnet Mask، Gateway و DNS را وارد می‌کنید.

در ادامه، هر دو روش را به صورت مرحله‌به‌مرحله با توضیحات فنی و نکات کاربردی یاد می‌گیریم تا بتوانید به راحتی تنظیمات شبکه‌ی خود را در ویندوز 10 مدیریت کنید.

مقدمه‌ای کوتاه بر مفهوم IP و نحوه‌ی کار آن

آدرس IP یک عدد ۳۲ بیتی (در IPv4) یا ۱۲۸ بیتی (در IPv6) است که برای شناسایی هر دستگاه در شبکه استفاده می‌شود. در شبکه‌های خانگی و سازمانی معمولاً از نسخه‌ی IPv4 استفاده می‌شود که به صورت چهار عدد جداشده با نقطه نمایش داده می‌شود؛ مانند 192.168.1.10.

هر بخش از این عدد، محدوده‌ی خاصی دارد و ترکیب آن‌ها تعیین می‌کند دستگاه شما در چه شبکه‌ای قرار دارد.

در شبکه‌های خانگی معمولاً IP به صورت خودکار از طریق DHCP (Dynamic Host Configuration Protocol) تخصیص داده می‌شود. یعنی مودم یا روتر به عنوان سرور DHCP عمل می‌کند و به هر دستگاه یک IP موقت اختصاص می‌دهد. اما در برخی محیط‌های کاری یا شبکه‌های سازمانی، لازم است IP به‌صورت دستی وارد شود تا آدرس‌ها تکراری یا نامنظم نباشند.

تنظیم IP به صورت خودکار (DHCP)

روش خودکار ساده‌ترین و رایج‌ترین روش برای کاربران خانگی است. در این حالت، ویندوز بدون نیاز به وارد کردن هیچ تنظیمی، اطلاعات IP را از مودم یا سرور DHCP دریافت می‌کند.

مراحل انجام کار:

1. روی منوی Start کلیک کرده و وارد Settings شوید.

2. به بخش Network & Internet بروید.

3. نوع اتصال خود را مشخص کنید؛ اگر از کابل شبکه استفاده می‌کنید Ethernet و اگر از وای‌فای استفاده می‌کنید Wi-Fi را انتخاب کنید.

4. از ستون سمت راست روی Change adapter options کلیک کنید.

5. در پنجره‌ی باز شده، روی اتصال فعال خود (مثلاً Wi-Fi یا Ethernet) راست‌کلیک کرده و گزینه‌ی Properties را انتخاب کنید.

6. در لیست گزینه‌ها، گزینه‌ی Internet Protocol Version 4 (TCP/IPv4) را پیدا کرده و دوباره روی Properties کلیک کنید.

7. گزینه‌ی Obtain an IP address automatically را انتخاب کنید.

8. در پایین همان بخش، گزینه‌ی Obtain DNS server address automatically را هم فعال کنید.

9. در نهایت روی OK کلیک کنید و تمام پنجره‌ها را ببندید.

نکته:
در این حالت، مودم شما به عنوان DHCP Server عمل می‌کند و هر بار که سیستم روشن می‌شود، یک IP آزاد و مناسب به آن اختصاص می‌دهد. این روش مناسب استفاده‌های خانگی و کاربران معمولی است.

بخش دوم – تنظیم IP به صورت دستی (Static IP)

اگر در محیط کاری یا شبکه‌ی داخلی فعالیت می‌کنید، ممکن است نیاز باشد برای هر سیستم یک IP مشخص تنظیم شود تا ارتباط بین دستگاه‌ها پایدار و قابل کنترل باشد. برای این منظور باید IP را به‌صورت دستی وارد کنید.

مراحل انجام تنظیم دستی:

1. مسیر قبلی را دنبال کنید تا وارد تنظیمات TCP/IPv4 Properties شوید.

2. این بار گزینه‌ی Use the following IP address را انتخاب کنید.

3. مقادیر زیر را با توجه به تنظیمات شبکه‌ی خود وارد کنید. در ادامه یک نمونه آورده‌ایم:

4. روی OK کلیک کنید و پنجره‌ها را ببندید تا تغییرات ذخیره شوند.

در این حالت سیستم شما همیشه از IP ثابتی استفاده می‌کند و این IP تا زمانی که شما دستی تغییرش ندهید، عوض نخواهد شد.

نکات کاربردی در مورد IP دستی (Static)

• اگر پس از تنظیم دستی اینترنت قطع شد، مقدار DNS را دوباره بررسی کنید. گاهی اشتباه در DNS باعث عدم دسترسی به سایت‌ها می‌شود.

• آدرس IP دستی باید در محدوده‌ی IP مودم باشد ولی با IP سایر دستگاه‌ها تداخل نداشته باشد.
  مثلاً اگر مودم شما 192.168.1.1 است، بهتر است IP سیستم خود را 192.168.1.10 یا عددی مشابه انتخاب کنید.

• پس از تنظیم IP دستی، گاهی نیاز است کارت شبکه را Disable/Enable کنید تا تنظیمات جدید اعمال شوند.

• برای بررسی صحت IP فعلی می‌توانید در Command Prompt دستور زیر را وارد کنید:

   

  ipconfig

  این دستور آدرس IP، Subnet Mask و Gateway فعلی سیستم را نمایش می‌دهد.

تنظیم IP از طریق Command Prompt (روش پیشرفته)

اگر بخواهید بدون استفاده از محیط گرافیکی ویندوز تنظیمات IP را انجام دهید، می‌توانید از Command Prompt یا PowerShell استفاده کنید.
این روش برای مدیران شبکه یا کسانی که با چندین سیستم کار می‌کنند بسیار کاربردی است.

تنظیم IP به‌صورت خودکار:

 

netsh interface ip set address name="Ethernet" source=dhcp

تنظیم IP به‌صورت دستی:

 

netsh interface ip set address name="Ethernet" static 192.168.1.10 255.255.255.0 192.168.1.1

netsh interface ip set dns name="Ethernet" static 8.8.8.8

در دستور بالا:

• name="Ethernet" نام کارت شبکه است (در سیستم شما ممکن است "Wi-Fi" باشد).

• مقادیر بعدی به‌ترتیب IP، Subnet Mask و Default Gateway هستند.

بررسی تنظیمات IP در ویندوز 10

بعد از انجام هر تغییر، برای اطمینان از صحت تنظیمات، می‌توانید از دو روش استفاده کنید:

1. از طریق Settings:
   به مسیر زیر بروید:
   Settings → Network & Internet → Status → Properties
   در این قسمت می‌توانید IP فعلی و سایر مشخصات شبکه را ببینید.

2. از طریق Command Prompt:
   دستور زیر را وارد کنید:

    

   ipconfig /all

   این دستور تمام جزئیات IP، DNS، MAC Address و وضعیت DHCP را نمایش می‌دهد.

رفع مشکلات رایج IP در ویندوز 10

گاهی پس از تغییر IP ممکن است اتصال اینترنت قطع شود یا شبکه شناسایی نشود. در این حالت چند نکته ساده را بررسی کنید:

• اگر IP را دستی تنظیم کرده‌اید، اطمینان حاصل کنید Subnet Mask با شبکه مطابقت دارد (معمولاً 255.255.255.0).

• مطمئن شوید که Default Gateway همان IP مودم یا روتر است.

• اگر همچنان مشکلی وجود دارد، کارت شبکه را Reset یا دستور زیر را اجرا کنید:

   

  netsh int ip reset

  سپس سیستم را ریستارت کنید.

جمع‌ بندی

در این مقاله یاد گرفتیم که در ویندوز 10 می‌توان IP را هم به‌صورت خودکار و هم به‌صورت دستی تنظیم کرد.
روش خودکار (DHCP) برای کاربران خانگی ساده‌تر و بی‌دردسر است، چون سیستم خودش IP را از مودم می‌گیرد.
اما روش دستی (Static) برای محیط‌های سازمانی و شبکه‌های بزرگ مناسب‌تر است، چون در این حالت IPها ثابت می‌مانند و مدیریت شبکه راحت‌تر انجام می‌شود.

همچنین با روش‌های بررسی، تنظیم از طریق CMD و رفع مشکلات متداول نیز آشنا شدیم تا در هر شرایطی بتوانید ارتباط شبکه‌ی خود را به‌درستی تنظیم کنید.