تفاوت استاتیک رم و داینامیک رم در چیست؟ قبلا در توسینسو در خصوص انواع حافظه های RAM سیستم از نظرDDR توضیح دادیم و همچنین در یک مطلب در حوزه شبکه در خصوص انواع حافظه های موجود در روترهای سیسکو نیز مطلبی نوشتیم اما هنوز در خصوص تفاوت حافظه های Static RAM و Dynamic RAM که به SRAM و DRAM معروف هستند توضیحی ندادیم. در این مطلب می خواهیم به شما تفاوت این دو نوع حافظه را آموزش بدهیم.
RAM که مخفف کلمات Random Access Memory با حافظه با دسترسی تصادفی است در واقع مهمترین حافظه ای است که در یک کامپیوتر مورد استفاده قرار می گیرد. به سلول های موجود در حافظه RAM می توان در هر زمان بصورت تصادفی و دقیق بدون وقفه دسترسی پیدا کرد و به همین خاطر هست که نام این حافظه را حافظه با دسترسی تصادفی گذاشته اند.
RAM ها بصورت کلی به دو دسته Static RAM یا حافظه های ایستا و Dynamic RAM یا حافظه های RAM پویا طبقه بندی می شوند. SRAM ها از ترانزیستور برای نگهداری یک بیت اطلاعاتی استفاده می کنند و به همین دلیل نیازی به Refresh شدن بصورت متناوب ندارند. DRAM ها از یک خازن جداگانه برای ذخیره سازی هر بیت اطلاعاتی استفاده می کنند و به همین دلیل بایستی بصورت متناوب داده های موجود در آنها Refresh شود.
SRAM یک نوع حافظه RAM است که طبیعتا مثل حافظه های RAM دیگر یک نوع حافظه فرار یا volatile است و این بدین معناست که با رفتن برق از داخل این حافظه اطلاعات موجود در آن نیز حذف خواهد شد. در یک SRAM هر بیتی که داده در آن ذخیره می شود از چهار یا شش عدد ترانزیستور تشکیل شده است که با همدیگر تشکیل یک flip-flop را می دهند.
همچنین تعداد دیگری ترانزیستور نیز در این نوع حافظه وجود دارد که دسترسی خواندن و نوشتن به سلول های موجود در برای ذخیره سازی داده را کنترل می کنند. شاید قبلا یک SRAM ساده از شش عدد ترانزیستور برای ذخیره سازی هر بیت داده استفاده می کرد اما امروزه SRAM هایی وجود دارند که می توانند از 8 یا 10 یا حتی بیشتر از این تعداد ترانزیستور برای ذخیره سازی یک بیت داده استفاده کنند.
زمانیکه تعداد ترانزیستورها کاهش پیدا می کند اندازه سلول های حافظه هم کاهش پیدا می کند ، هر کدام از سلول های موجود در یک SRAM می توانند در سه حالت قرار داشته باشند که به ترتیب Read و Write و حالت Standby می باشد. یک سلول زمانی در حالت Read قرار می گیرد که درخواستی به آن ارسال می شود و زمانی در حالت Write قرار میگرد که داده های موجود در آن تغییر کرده باشند ، سلول در زمانیکه از آن استفاده نمی شود در حالت Standby قرار می گیرد.
DRAM نیز یک نوع حافظه RAM است که طبیعتا مثل حافظه های RAM دیگر یک نوع حافظه فرار یا volatile است و این بدین معناست که با رفتن برق اطلاعات موجود در این حافظه نیز از بین می رود. DRAM به جای استفاده از ترانزیستور از خازن برای نگهداری هر بیت داده بصورت جداگانه استفاده می کند. خازن ها زمانیکه شارژ می شوند دارای مقدار 1 هستند و زمانیکه شارژ ندارند به معنای عدد 0 هستند و این همان بیت هایی است که در آنها ذخیره سازی می شود.
با توجه به اینکه خازن بر اثر گذشت زمان ممکن است شارژ خود را از دست بدهد بنابراین بصورت متفاوت بایستی محتویات داخل خازن ها Refresh شود تا مقادیر ذخیره شده در آنها بصورت درستی نگهداری شود. هر سلول حافظه در DRAM شامل یک خازن و یک ترانزیستور است و این سلول ها در یک آرایه چهارگوش بصورت منظم در کنار هم قرار می گیرند. با توجه به ارزانتر بودن DRAM ها این نوع از حافظه ها بیشتر به عنوان حافظه اصلی در کامپیوترهای شخصی و همچنین ایستگاه های بازی مورد استفاده قرار می گیرند.
DRAM ها را معمولا بصورت Integrated Circuits یا IC در بسته بندی های پلاستیکی به بازار ارائه می دهند و این نوع از حافظه ها دارای پین های فلزی می باشند که براحتی شما می توانید آنها را روی Bus های موجود بر روی مادربورد خود قرار دهید. امروزه حافظه های DRAM ای در بازار وجود دارد که آنها را بصورت ماژول های plug-in می تواند استفاده کرد. از انواع این ماژول ها می توان به Single In-line Memory Module یا SIMM و Dual-In Memory Module یا DIMM و همچنین Single In-line Pin Package یا SIPP اشاره کرد.
خوب برای اینکه یک خلاصه از مقاله داشته باشیم اشاره می کنیم که هم حافظه DRAM و هم حافظه SRAM هر دو از نوع فرار هستند. در کنار این تشابه این نوع حافظه ها تفاوت های مهمی هم با همدیگر دارند. حافظه DRAM برای هر سلول حافظه به یک ترانزیستور و به یک خازن نیاز دارد .
حافظه های DRAM از ساختار نسبتا ساده تری نسبت به حافظه های SRAM برخوردارند که برای هر سلول به شش عدد ترانزیستور نیاز دارد. از طرفی با توجه به استفاده از خازن ها حافظه های DRAM نیاز به Refresh شدن متناوب دارند تا داده های آنها به روز بماند و مشکل ساز نشوند. DRAM ها ارزانتر و کندتر از SRAM ها هستند ، بنابراین از DRAM ها به عنوان حافظه های اصلی در کامپیوترها و و سیستم های شخصی استفاده می شود در حالیکه از SRAM ها برای سرعت بهتر و معمولا استفاده به عنوان Cache سیستم ها بهره برداری می شود.