محمد نصیری
بنیانگذار انجمن تخصصی فناوری اطلاعات ایران ، هکر کلاه خاکستری ، کارشناس امنیت اطلاعات و ارتباطات

خطای صفحه آبی چیست؟ 11 روش رفع خطای صفحه آبی

خطای صفحه آبی یا Blue Screen چیست؟ این صفحه آبی ، یک صفحه خطا است که در سیستم عامل ها، مخصوصاً Windows نمایش داده می شود و کاربر در این حالت هیچ شانسی برای ذخیره کردن داده های درون حافظه ندارد. این صفحه عموماً هنگامی که یک خطای بحرانی در کامپیوتر رخ می دهد، ظاهر می شود تا با خاموش کردن سیستم جلوی آسیب های احتمالی گرفته شود.

دوره های شبکه، برنامه نویسی، مجازی سازی، امنیت، نفوذ و ... با برترین های ایران
وب سایت توسینسو

علل نمایش صفحه آبی خطا

  1. ثبت نادرست درایورهای سخت افزارها یا عملکرد نادرست آن ها
  2. وجود فایل های DLL ناسازگار یا Bug های داخلی در Kernel سیستم عامل
  3. اشکالات فیزیکی ای مثل خرابی حافظه، تغییر ولتاژ Power ها، بالا رفتن درجه دمای سخت افزارها، نرسیدن برق به Hard یا دیگر سخت افزارها یا کار کشیدن بیش از توان یک سخت افزار
  4. Kernel یا یک درایور در حال اجرای در Kernel Mode با یک خطا مواجه می شود که قابل احیا نیست که اغلب به دلیل فعالیت غیرقانونی یک برنامه رخ می دهد.

تاریخچه خطای صفحه آبی

اصطلاح Blue Screen of Death در زمان سیستم عامل OS//۲ متولد شد، سازندگان اولیه ویندوز و کامپایلر OS//۲ C در مدت زمان بارگذاری ابزارهای جانبی با هنگ و توقف در سیستم مواجه می شدند، با فراگیر تر شدن این سیستم و بازخوردهایی که از کاربران به شرکت IBM می رسید، برنامه نویسان برای معنی دادن به این خطا و قطعی کردن آن، عنوان صفحه خطا را به عنوان Blue Screen of Death ثبت کردند.

چرا رنگ صفحه خطا یا مرگ آبی انتخاب شد؟

نسخه ای از ویندوز NT که برای کنسول پلت فرم Dec Alpha طراحی شده بود به راحتی قابل تغییر رنگ نبود، پس برای سازگاری، رنگ آبی برای همه خطاهایی که باعث توقف سیستم می شود انتخاب گردید. برای کاربرانی که مشکل بینایی دارند مایکروسافت اجازه میدهد با تغییر System.ini یک رنگ دیگر برای صفحه آبی انتخاب کنید. توجه: متن صفحه خطا شامل کد خطا و نام سمبلیک آن می باشد ، بسته به کد خطا امکان دارد آدرس محلی که مشکل در آن رخ داده است، همراه با درایوری که در آن آدرس بارگذاری شده است نیز نمایش داده شود. به صورت پیش فرض Windows زمانی که یک خطای صفحه آبی اتفاق می افتد، یک فایل memory dump را ایجاد خواهد کرد.این فایل بعداً می تواند با استفاده از یک برنامه Kernel debugger (Windows debugger )برای یافتن اشکالات سیستم بررسی شود.

انواع فایل Dump

ویندوز می تواند سه نوع فایل Dump را ایجاد کند:

  • Complete memory dump: یک ثبت کامل از همه محتویات حافظه و زمانی که کامپیوترتان به صورت ناگهانی متوقف می شود.با انتخاب این امکان باید یک Page File با اندازه مناسب داشته باشید.

این قابلیت در کامپیوترهای با سیستم عامل ۳۲ بیتی که ۲ GB رم دارند قابل دسترسی نیست. این فایل در پوشه Windows و به نام Memory.dmp ایجاد می شود.

  • Kernel memory dump: این فایل فقط حافظه Kernel را ضبط می کند. این کار باعث تسریع ضبط اطلاعات در یک فایل Log می شود، زمانی که کامپیوتر شما متوقف شده است. برای ذخیره کردن این فایل، بسته به میزان Ram باید ۱۵۰ MB تا ۲ GB حافظه مجازی یا Page File داشته باشید. این فایل در پوشه Windows و به نام Memory.dmp ایجاد می شود.
  • Small memory dump - ۶۴ KB : این فایل فقط اطلاعات مفید را ثبت می کند تا بتوانید آن چه که باعث توقف کامپیوترتان شده است، را شناسایی کنید.این فایل احتیاج به یک Page File به مقدار ۲ MB دارد.

این فایل در فولدر WINDOWS\\Minidumpذخیره می شود و در هر بار هنگ سیستم یک فایل با تاریخ ایجاد در این فولدر قرار می گیرد. اگر Windows زمان Boot دچار یک خطای بحرانی شود امکان ایجاد فایل Memory Dump وجود نخواهد داشت.

چگونه خطای صفحه آبی (Blue Screen) یا بلو اسکرین ویندوز را حل کنیم؟ قطعا اگر از کاربران سیستم عامل کذایی ویندوز هستید با خطای صفحه آبی یا Blue Screen برخورد کرده اید ، این خطا باعث از کار افتادن سیستم عامل و اجبار به ری استارت شدن سیستم می شود. این خطا را به اسامی مختلف می شناسند که از جمله معروفترین آنها BSOD یا Blue Screen Of Death است که به خطای ایست یا STOP Error هم معروف است. زمانیکه یک اتفاق واقعا جدی برای سیستم عامل ویندوز رخ می دهد این خطا توسط سیستم به نمایش در می آید و ویندوز به طور کامل از کار می افتد.

خطای صفحه آبی یا Blue Screen در ویندوز

در بیشتر موارد خطاهای صفحه آبی در اثر مشکلات سخت افزاری به وجود می آیند ، اگر در موارد نادری مشکلات نرم افزاری باعث بروز این مشکل بشوند قطعا مشکلات از جانب درایورهایی است که می توانند در لایه Kernel سیستم عامل فعالیت کنند.

هر چند تشخیص اینکه بروز چنین مشکلاتی در اثر چه موردی است کار آسانی نیست اما برای برخی از مشکلات معمول صفحه آبی می توان راهکارهایی را ارائه داد ، معمولا هر بار که شما به یک خطای صفحه آبی برخورد می کنید یک کد ایست یا STOP Code به شما نمایش داده می شود که می تواند برای رفع اشکال بسیار به شما کمک کند.

توجه کنید که در برخی اوقات شما فرصت خواندن این STOP Code را ندارید و سیستم بلافاصله بعد از اینکه با مشکل صفحه آبی مواجه می شود Restart می شود. در چنین مواقعی توجه کنید که اگر می توانید وارد سیستم عامل شوید از طریق System Properties و رفتن به تب Advanced و در ادامه انتخاب آخرین دکمه

و گزینه disabling the automatic restart on system failure را انتخاب کنید تا در صورت بروز مشکل سیستم عامل شما بصورت خودکار Restart نشود ، همچنین اگر قادر به بوت کردن سیستم عامل نیستید ترجیحا می توانید از طریق کلید F8 در هنگام بوت سیستم و گزینه های موجود در Advanced Boot Option همین کار را انجام دهید.

در این مقاله قصد داریم به شما لیستی از کارهایی که می توانید بصورت معمول برای رفع مشکل صفحات آبی انجام دهید را با هم مرور و انجام دهیم ، فعلا در خصوص STOP Code های خاصی که در این خطا به شما نمایش داده می شود صحبتی نخواهیم کرد.

برخی از مراحل زیر را می توانید براحتی در سیستم عامل فعلی انجام دهید اما برخی از آنها را بایستی از طریق قسمت Safe Mode ویندوز انجام دهید که ممکن است به دلیل بروز خطا نتوانید از آنها استفاده کنید ، به همین دلیل گزینه هایی که در آنها نیاز به استفاده از Safe Mode می باشد را می توانید نادیده بگیرید. معمولا تشخیص دادن خطا با استفاده از جستجوی STOP Code ها کار زمانگیری است اما اکثر موارد با انجام دادن مراحل زیر مشکل شما برطرف خواهد شد. با ما قدم به قدم همراه باشید :

روش 1: بررسی تغییرات جدید ویندوز و سیستم

مهمترین قدمی که برای رفع خطاهای صفحه آبی می توانید در وهله اول این است که از خودتان سئوال کنید که چه کاری را جدیدا بر روی سیستم انجام داده اید ؟ آیا جدیدا یک سخت افزاری جدید ، یک نرم افزار جدید ، یک درایور جدید نصب کرده اید ؟ یا اینکه درایوری را Update کرده اید یا مجددا نصب کرده اید ؟

اگر یکی از این کارها را انجام داده اید شانس زیادی دارید تا متوجه دلیل بروز خطا شوید ، به احتمال زیاد یکی از کارهایی که انجام داده اید باعث بروز این خطاها شده است. کارهایی که انجام داده اید را به حالت اول برگردانید و مجددا تست کنید که دچار خطای STOP Code می شوید یا خیر ؟ بسته به کاری که انجام داده اید می توانید موارد زیر را انجام دهید :

  • با استفاده از Last Known Good Configuration ویندوز را بوت کنید تا کلید های رجیستری و تغییرات درایورها به حالت اول برگردد ، می توانید با استفاده از مقاله مهندس رضا ایرانی در مورد Advanced Boot Options در همین وب سایت اینکار را انجام دهید.
  • از قابلیت System Restore سیستم استفاده کنید و تغییرات را به حالت اول برگردانید.
  • از قابلیت Roll Back Device Driver در Device Manager برای بازگردان درایور قبلی استفاده کنید.برای اینکار می تونید به مقاله مهندس رسول شکری در مورد Device Manager در همین وب سایت مراجعه کنید و اینکار رو انجام بدید.

روش 2: فضای خالی موجود در پارتیشن های ویندوز را بررسی کنید

قدم دوم در حل مشکل این است که بررسی کنید که چه میزان فضای خالی در درایو سیستم عامل ویندوز باقی مانده است ، برخی از خطاهای صفحه آبی به دلیل عدم وجود فضای هارد دیسک مناسب بر روی درایور سیستم عامل به وجود می آیند ، سیستم عامل ویندوز حداقل 100 مگابایت فضای خالی نیاز دارد تا بتواند به درستی فعالیت کند ، اگر این فضا را در اختیار نداشته باشد ممکن است دچار مشکل و اختلال شود. پیشنهاد می کنم حداقل 15 درصد فضای دیسک خود را خالی نگه دارید. اینکار را براحتی با حذف چند فایل بدون استفاده از دسکتاپ خود می توانید انجام دهید.

روش 3: آنتی ویروس خود را به روز کنید و اسکن کنید

قدم بعدی مشکلات مربوط به ویروس ها و کدهای مخرب است ، برخی از ویروس ها و کدهای مخرب می توانند بوت رکورد سیستم عامل که به Master Boot Record یا MBR معروف است را تخریب کنند و یا اینکه Boot Sector سیستم را آلوده کنند. برای برطرف کردن این مشکل ابتدا آنتی ویروس خود را بروز کنید وسپس یک اسکن کامل از سیستم خود انجام دهید ، اگر سیستم بوت نمی شود می توانید از آنتی ویروس های رایگان قابل Boot استفاده کنید ، در مقاله 5 نکته برای زمانیکه آنتی ویروس ، ویروس شما را حذف نمی کند من در خصوص این نوع آنتی ویروس ها توضیح داده ام.

روش 4: آخرین آپدیت های ویندوز را نصب کنید

قدم بعدی این است که تمامی Update ها و Service Pack هایی که مایکروسافت برای سیستم عامل شما ارائه داده است را دانلود و نصب کنید ، اینکار براحتی با فعال کردن Automatic Update در control panel ویندوز انجام می شود ، مایکروسافت معمولا برای سیستم عامل های خود بعد از انجام تحقیقات بسته های بروز رسانی را ارائه می کند که خطاهای صفحه آبی یا Blue Screen را درست می کنند.

روش 5: آخرین نسخه درایورهای سخت افزاری را نصب کنید

قدم بعدی دانلود و نصب آخرین بروز رسانی های درایورهای سخت افزاری روی سیستم شماست ، درایورها نیز از طرف شرکت سازنده معمولا هر چند وقت یکبار بروز رسانی می شوند ، معمولا دلیل اصلی بروز مشکلات Blue Screen همین درایورهای قدیمی و بروز نشده هستند.

روش 6: خطاها و هشدارهای Log سیستم را بررسی کنید

همیشه و در همه حال لاگ های سیستم را از Event Viewr بررسی کنید که اگر خطا یا هشداری مشاهده می شود بر اساس Event ID مربوطه بتوانید دلیل بروز مشکل را شناسایی و آن را برطرف کنید ، طبیعی است که هر کد خطایی دارای یک سری مشخصات می باشد که بر اساس آن می توانیم به مشکل اصلی پی ببریم.

روش 7: تنظیمات BIOS را به حالت پیشفرض برگردانید

قدم بعدی که بسیار مهم نیز هست برگرداندن تنظیمات BIOS سیستم به حالت پیشفرض است. انجام تنظیمات اشتباه در BIOS و همچنین OverClock کردن سیستم می تواند از دلایل مهم بروز خطاهای Blue Screen باشد. تنظیماتی مثل تغییرات ولتاژ ، بهینه سازی فضای RAM و سرعت آن و سرعت Clock از مهمترین مواردی هستند که بایستی آزمایش شوند.

روش 8: اتصال درست سخت افزارها را چک کنید

مطمئن شوید که تمامی سخت افزارهای نصب شده بر روی سیستم بر روی بورد سخت افزاری درست نصب شده اند ، شل بودن یک سخت افزار و یا کابل می تواند باعث بروز خطاهای صفحه آبی شود ، ترجیحا تمامی کابل ها را بررسی کنید که متصل باشند ، اسلات های RAM سیستم را بررسی کنید که سفت و سخت قفل شده باشند و از نظر اتصال بدنه نیز سخت افزارها را یک بررسی کلی انجام دهید.

روش 9: سلامتی هارد دیسک و RAM  خود را چک کنید

یکی از موارد مهم در بروز Blue Screen خطاهای مربوط به حافظه RAM سیستم و هارد دیسک سیستم است که بایستی آزمایش شوند ، شما براحتی می توانید با جایگزین کردن هارد دیسک و RAM و تست مجدد سیستم بررسی کنید که آیا مشکل از هارد دیسک است یا RAM سیستم ، اینکار را می توانید با ابزارهای QC نیز انجام دهید.

روش 10: Firmware بایوس سیستم را به روز رسانی کنید

میان افزار یا Firmware مربوط به BIOS سیستم خود را بروز کنید. در برخی اوقات نسخه های BIOS قدیمی می تواند باعث بروز خطاهای صفحه آبی بشوند ، اینکار را براحتی می توانید از طریق راهنمای مربوطه انجام دهید.

روش 11: حتما کامپیوتر خود را خنک کنید

گرم شدن و داغ کردن کامپیوتر یکی از دلایل معمول بروز خطاهای صفحه آبی و خاموش شدن خودکار کامپیوتر بصورت خودکار است ، مطمئن شوید سیستم را همیشه یا در جای خنک یا دارای سیستم تهویه مناسب نگهداری کنید ، هر چند وقت یکبار با دستگاه باد حتما درون دستگاه را گردگیری کنید. وجود گرد و غبار زیاد باعث عدم تهویه مناسب درون تجهیزات کامپیوتر و در نتیجه سریع داغ کردن و خطای صفحه آبی می شود.

خوب در این مقاله شما با انواع حالت های رفع اشکال مربوط به خطاهای صفحه آبی یا lBlue Screen آشنا شدید ، هر چند باز هم این موارد ممکن است نتواند مشکل را حل کند اما معمولا مشکلات افراد در همین ده مورد خلاصه می شود. اگر شما نیز مورد به نظرتان می آید که می تواند سودمند باشد در ادامه همین مطلب در انجمن سخت افزار مطرح کنید تا دیگران نیز از دانش شما بهره مند شوند.

  • آیا خطای صفحه آبی خیلی خطرناک است؟

    معمولا در بیش از 90 درصد موارد ، خطای صفحه آبی چیزی جز یک خطای ساده نرم افزاری یا تنظیمات اشتباه در سیستم شما نمی باشد و به ندرت پیش می آید که خطای صفحه آبی به خاطر بروز مشکلات خطرناک سخت افزاری باشد ، شما با مطالعه این مقاله می توانید متوجه شوید مشکل کار خطای صفحه آبی شما چیست.
  • آیا خطای صفحه آبی یا Blue Screen فقط در ویندوز رخ می دهد؟

    خیر ، خطاهای حاد سیستم عاملی در همه سیستم عامل ها ممکن است در شرایطی به وجود بیایند ، صفحه آبی بصورت ویژه برای ویندوز از طرف مایکروسافت طراحی شده است اما صفحات با رنگ دیگر مثلا بنفش هم برای سایر سیستم عامل ها نمایش داده می شوند.
  • آیا بلو اسکرین ( خطای صفحه آبی ) فقط برای هارد دیسک است؟

    خیر ، بروز این خطا بیش از 10 دلیل دارد که در این مقاله به بررسی و رفع مشکل هر کدام می پردازیم

محمد نصیری
محمد نصیری

بنیانگذار انجمن تخصصی فناوری اطلاعات ایران ، هکر کلاه خاکستری ، کارشناس امنیت اطلاعات و ارتباطات

محمد نصیری هستم ، بنیانگذار انجمن تخصصی فناوری اطلاعات ایران و مجموعه توسینسو ، هکر قانونمند و کارشناس امنیت سایبری ، سابقه همکاری با بیش از 80 سازمان دولتی ، خصوصی ، نظامی و انتظامی در قالب مشاور ، مدرس و مدیر و ناظر پروژه ، مدرس دوره های تخصص شبکه ، امنیت ، هک و نفوذ ، در حال حاضر در ایران دیگه رسما فعالیتی غیر از مشاوره انجام نمیدم ، عاشق آموزش و تدریس هستم و به همین دلیل دوره های آموزشی که ضبط می کنم در دنیا بی نظیر هستند.

نظرات