این مقاله یک راهنمای کاربردی و گام‌ به‌ گام برای نصب و پیکربندی Zabbix Server روی Ubuntu 24 است. هدف ارائه دستورات عملی، نکات پیکربندی پایگاه‌ داده، نمونه تنظیم IP ثابت و راهکار های رفع مشکل متداول است تا بتوانید سرور مانیتورینگ را سریع و امن راه‌ اندازی کنید. (محتوای اصلی این راهنما برگرفته از مستندات رسمی و  دوره آموزشی زبیکس است).

 

آموزش نصب زبیکس گام 1: ابزار و پیش نیازهای نصب

یک سرور با Ubuntu 24 نصب‌شده و دسترسی root یا کاربر با دسترسی sudo. 

دسترسی به اینترنت برای اضافه کردن مخزن رسمی Zabbix. 

یکی از موتور های پایگاه‌ داده: MySQL / MariaDB / Percona / PostgreSQL (در این مقاله از MariaDB استفاده شده). 

پیکربندی فایروال انجام شده باشد و پورت‌ های لازم (HTTP/HTTPS، پورت عامل Zabbix، پورت پایگاه‌ داده در صورت نیاز) باز شده باشند.

منابع مورد نیاز با توجه به اندازه ی شبکه برگرفته از مستندات رسمی "zabbix":

اندازه ی شبکه

ماتریس[1] های تحت نظارت

هسته های فیزیکی و یا مجازی

حافظه ی رم(گیگابایت)

دیتابیس

کوچک

1000

2

8

MySQL Server,

Percona Server,

MariaDB Server,

PostgreSQL

 

متوسط

10000

4

16

MySQL Server,

Percona Server,

MariaDB Server,

PostgreSQL

 

بزرگ

100000

16

64

MySQL Server,

Percona Server,

MariaDB Server,

PostgreSQL,

Oracle

 

خیلی بزرگ

1000000

32

96

MySQL Server,

Percona Server,

MariaDB Server,

PostgreSQL,

Oracle

 



  A metric is a specific piece of data collected from a host

مثال کاربردی: برای یک شبکه متوسط با ۵۰۰۰ دستگاه، حداقل ۴ هسته CPU و ۱۶ گیگ رم پیشنهاد می‌شود تا عملکرد بهینه حفظ شود.

 

آموزش نصب زبیکس گام 2: نصب بسته ها

بستههای لازم با کاربر "root" نصب شود:

apt update && apt install sudo curl wget -y

گزینه y- تأیید خودکار را فعال می‌کند. اگر می‌خواهید دستی تأیید کنید، آن را حذف کنید.

 

آموزش نصب زبیکس گام 3: ساخت کاربرها

ایجاد کاربر "zabbix" برای نصب "Zabbix Serverامنیت سرور را بالا می برد(نصب سرور بر روی کاربر "root" توصیه نمی شود ).

بعد از لاگین با اکانت “root” دستور های زیر را وارد می کنید:

useradd -m -s /bin/bash zabbix

ایجاد کاربر “zabbix” به همراه “home directory” و همچنین شل bash باز شده.

 passwd zabbix

افزودن رمز به کاربر “zabbix” جهت فعال سازی (بدون رمز، اکانت غیر فعال خواهد یود)

 usermod -aG sudo zabbix 

اضافه کردن کاربر “zabbix” به گروه “sudo” برای گرفتن دسترسی “sudo”

سپس با کاربر"zabbix" وارد شوید.

su zabbix

 و بررسی شود که دسترسی  sudo فعال است:

sudo whoami 

خروجی باید"root" باشد.

 

آموزش نصب زبیکس گام 4: تنظیمات آدرس IP 

سرورهای مانیتورینگ باید دارای IP ثابت باشند تا در صورت ریستارت شدن سرویس DHCP، دسترسی به آن‌ها قطع نشود. در اوبونتو ۲۴، این کار از طریق ابزار Netplan انجام می‌شود.

نکته: ممکن است در سرور شما فایل 01-netcfg.yamlبا نام متفاوتی در دایرکتوری "netplan/" وجود داشته باشد، آن  فایل را پاک کنید و فایل زیر را  بسازید.

sudo nano /etc/netplan/01-netcfg.yaml

برای داشتن IP ثابت دقیقا  مقادیر زیر را در فایل وارد کنید.

دقیقا مانند تصویر بالا تنظیمات  “ens33” را انجام دهید (به جای 10.30.30.3 آی‌پی مورد نظر خود را وارد کنید) و سپس آن را ذخیره “Ctrl + x” و تغییرات را با دستور زیر اعمال کنید.

sudo netplan apply

نکات مهم: 

1- کل سرور را بعد از تغییر IP یکبار restart کنید.

2- فایل /etc/netplan/01-netcfg.yaml ممکن است وجود نداشته باشد، آن را بسازید.

3- ویرایش فایل “/etc/netplan/01-netcfg.yaml” باعث می شود تغییرات IP دائمی باشد.

4- در فایل “  /etc/netplan/01-netcfg.yaml فاصله ها  "space" هستند نه "tab"

5- در فایل‌های YAML فاصله ها (Indentation) باید با استفاده از Space باشد، نه Tab. نام اینترفیس شبکه خود را می‌توانید با دستور ip a پیدا کنید(در تصویر زیر "interface" من ens33  هست).

 

آموزش نصب زبیکس گام 5: شروع فرآیند نصب

جهت نصب ریپازیتوری "zabbix" در ابتدا وارد سایت رسمی “https://www.zabbix.com/” شوید و روی "GET ZABBIX" کلیک کنید.

بعد از کلیک روی "GET ZABBIX" نوار بالا  را مشاهده خواهید کرد روی "Zabbix  Packages" کلیک کنید  تا تصویر پایین  را ببینید.

در تصویر بالا، مطابق تصویر سیستم عامل مورد نظر خود را (ubuntu 24) و همچنین نسخه ی “zabbix” مورد نظر خود را (7.0 LTS) انتخاب کنید تا آدرس دقیق ریپازیتوری ها را دریافت کنید.

نکته:  آدرس ها به صورت دوره ای بروزرسانی می شوند بنابراین از ذخیره کردن آدرس ها پرهیز کنید و در لحظه نصب اقدام به دریافت جدید ترین ریپازیتوری ها از طریق وب سایت رسمی “zabbix” شود.

نکته: اگر از کاربر "root" استفاده  نمی کنید در ابتدای دستورات  زیر "sudo" بنویسید.

بعد از انتخاب سیستم عامل،  دستورات زیر مشخص می شود. این دستورات را با کاربر root” در ترمینال سرور وارد کنید.

wget https://repo.zabbix.com/zabbix/7.0/ubuntu/pool/main/z/zabbix-release/zabbix-release_latest_7.0+ubuntu24.04_all.deb

دستور بالا ریپازیتوری “zabbix”  را اضافه می کند.

dpkg -i zabbix-release_latest_7.0+ubuntu24.04_all.deb

دستور بالا، پکیج “zabbix” را نصب می کند.

apt update

دستور بالا، بسته ها را بروزرسانی می کند.

 

آموزش نصب زبیکس گام 6: نصب پکیج ها

sudo apt install zabbix-server-mysql zabbix-frontend-php zabbix-apache-conf zabbix-sql-scripts zabbix-agent -y

 

آموزش نصب زبیکس گام 7: ساخت دیتابیس

ابتدا وضعیت دیتابیس را بررسی کنید (برای MariaDB):

sudo systemctl status mariadb 

یا برای MySQL:

sudo systemctl status mysql

باید صفحه ی زیر را در ترمینال  ببینید:

وارد MySQL شوید:

 sudo mysql -u root -p 

بعد از وارد کردن این دستور از شما رمز دیتابیس خواسته خواهد شد.

نکته: اگر رمز ندارید فقط “enter” بزنید.

بعد از وارد شدن به دیتابیس دستور زیر را  وارد  کنید:

;mysql> create database zabbix character set utf8mb4 collate utf8mb4_bin

دستور بالا برای  ساخت دیتابیس با انکدینگ مناسب (پشتیبانی از تمام کاراکترها) هست.

;'mysql> create user zabbix@localhost identified by 'password

دستور بالا یک کاربر داخلی با رمز “password” ایجاد می کند.

هشدار: از رمز قوی به جای 'password' استفاده کنید.

;mysql> grant all privileges on zabbix.* to zabbix@localhost

 دستور بالا  تمام دسترسی ها را به دیتابیس “zabbix” خواهد داد.

اینجا باید “log_bin_trust_function_creators” مساوی 1 قرار دهید تا فعال شود و اجازه وارد کردن دیتابیس “zabbix” داده شود.

;mysql> quit

در نهایت از دیتابیس خارج شوید.

حالا باید جداول و داده‌های اولیه زبیکس را درون دیتابیس ساخته شده وارد کنید. پس از اجرای دستور زیر، رمز عبور کاربر zabbix را وارد کنید:

sudo zcat /usr/share/zabbix-sql-scripts/mysql/server.sql.gz | mysql –default-character-set=utf8mb4 -u zabbix -p zabbix

در ادامه ی این دستور، رمز کاربر “zabbix” از شما پرسیده خواهد شد، آن را وارد کنید.

پس از اتمام ایمپورت، مجدداً وارد MySQL شوید و تنظیمات امنیتی را به حالت قبل برگردانید:

sudo mysql -u root -p

مجددا وارد دیتابیس شویر و رمز ها را بزنید.

“log_bin_trust_function_creators” را مساوی  با  0 قرار  دهید تا غیر فعال شوند.

;mysql> quit

و در نهایت از دیتابیس خارج می شویم.

 

آموزش نصب زبیکس گام 8: ویرایش فایل تنظیمات

فایل "zabbix_server.conf" را  ویرایش کنید:

sudo nano /etc/zabbix/zabbix_server.conf

با استفاده از Ctrl + W عبارت DBPassword را جستجو کرده، آن را از حالت کامنت خارج کنید (# را حذف کنید) و رمز دیتابیسی که در مرحله قبل ساختید را وارد نمایید:

DBPassword=password

بعد از انجام پیکربندی ها، سرویس “zabbix” را restart کنید.

sudo systemctl restart zabbix-server zabbix-agent apache2

sudo systemctl enable zabbix-server zabbix-agent apache2

 نکته: بعد از restart سرویس ها، دستور زیر را جهت اطمینان از فعال بودن سرویس های زبیکس وارد کنید:

sudo systemctl status zabbix-server zabbix-agent apache2

مانند تصویر بالا، همه سرویس ها باید  فعال باشند.

 

آموزش نصب زبیکس گام 9: ورود به محیط گرافیکی

مرورگر خود را باز کرده و آدرس http://server_ip/zabbix را وارد کنید (مثلاً http://10.30.30.3/zabbix)

روی Next step کلیک کنید.

تمام موارد باید سبز و OK باشند. روی Next step کلیک کنید

رمز عبور دیتابیس (کاربر zabbix) را وارد کنید.

نام سرور (مثلاً Zabbix Server) و منطقه زمانی (Time zone) را روی Asia/Tehran تنظیم کنید.

اطلاعات را مرور و  سپس تایید کنید.

دیدن این صفحه نشان دهنده صحت اطلاعات و مراحل هست. “Finish” را بزنید.

داخل این صفحه  یوزر  را دقیقا "Admin" و   رمز را “zabbix” وارد کنید.

هشدار امنیتی: بلافاصله پس از ورود، رمز عبور پیش‌فرض را تغییر دهید

در صورت درست بودن رمز، داشبورد زبیکس “zabbix” را مشاهده خواهد کرد.