پلیس فتا چیست؟ پلیس سایبری چیست؟ وظایف پلیس فتا چیست؟ چگونه در پلیس فتا ثبت شکایت کنیم؟ چگونه گزارش کلاهبرداری به پلیس فتا ارائه کنیم؟ امروزه شاهد این هستیم که حتی پدربزرگ ها و مادربزرگ هایی که در دنیای تکنولوژی بزرگ نشده اند از این امکانات برای امور روزمره خودشان استفاده می کنند ، از درخواست خودرو گرفته تا سفارش غذا و خرید و ... همگی در این فضا انجام می شوند.
طبیعی است که وقتی فضایی به این بزرگی به وجود می آید سودجویان و مجرمین نیز به این فضاها رخته می کنند و از خلا های به وجود آمده سوء استفاده می کنند و مرتکب جرم می شوند. این جرم ها بسیار متنوع بوده و به شکل جدیدی از جرائم تبدیل شده اند که دغدغه این روزهای فضای مجازی نیز شده اند.
وجود نیروهای امنیتی و نظامی در محیط اینترنت یکی از الزامی ترین موارد در دنیاست و تقریبا همه کشورهای پیشرفته و حتی غیرپیشرفته دنیا برای این فضای مجازی پلیس تخصصی و ویژه ای را در نظر گرفته اند تا با آنها در صدد کاهش جرائم اینترنتی برآیند. پلیس سایبری ایران نیز در همین راستا از دل پلیس آگاهی نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران ( ناجا ) خارج شد و از یک مجموعه وابسته به پلیس آگاهی ( قسمتی از پلیس آگاهی به نام جرائم اینترنتی ) جدا شده و تبدیل به یک رسته ( گروه ، تخصص ) جدا در پلیس ایران شد .
این اتفاق در سال 1389 رخ داد و پلیس جدیدی به نام پلیس فتا شکل گرفت که واژه فتا مخفف کلمه های فضای تولید و تبادل اطلاعات می شود . نحوه شکل گیری این پلیس نیز در ابتدا با انتخاب شدن و خارج شدن نیروهای ماهر رسته فناوری اطلاعات و آگاهی که تخصصی در زمینه کامپیوتر و رایانه فعالیت می کردند و عضویت آنها در پلیس فتا آغاز شد . طبیعی است که این پلیس در ابتدای راه خودش چالش های بزرگی داشت ، عدم وجود تخصص مناسب و به روز برای نیروهای پلیس فتا یک چالش بزرگ بود.
اما با گذشت زمان و با درک این موضوع که ماهیت پلیس فتا ، ماهیتی به روز و چالش برانگیز است و هر روز با طراحی ها و جرائم فوق العاده متنوع روبرو هستند آموزش حرفه ای این نیروها در دستور کار قرار گرفت و بعضا از هکرها و کارشناس های امنیتی که در کشور حضور داشتند دعوت به همکاری با این پلیس شد و به مرور پلیس فتا از یک ماهیت نیمه پخته تبدیل به ماهیتی پخته و به روز شد و امروزه شاهد این هستیم که کارشناسان زبده ای در این نیرو فعالیت می کنند که همه روزه در حال به روز رسانی دانش خود در حوزه امنیت سایبری و جرائم رایانه ای هستند.
یک قانون در خصوص امنیت وجود دارد ، برای اینکه بتوانید پلیس خوبی باشید بایستی راه های نفوذ را یاد بگیرید و آنها را بشناسید و دقیقا این کاری است که برای پلیس فتای ناجا نیز انجام می شود و بصورت مستمر در حال یادگیری و آموزش به دیگران در حوزه امنیت سایبری هستند . اگر جرائم شکل نوینی پیدا کرده اند پلیس نیز باید شکلی جدید برای برخورد با جرائم نوین داشته باشد و این ماهی وجود نیروهای انتظامی در فضای اینترنت است .
دیگر با شگردهای قدیمی نمی توان با جرائمی که در فضای سایبری انجام می شوند روبرو شد و این را کشورهای پیشرفته دنیا سالهاست که می دانند و پلیس فتای ایران با نام پلیس سایبری در همه جای دنیا فعالیت دارد ، اینکه نحوه انجام جرم و روش های آن در فضای مجازی به دقت بازرسی و از بروز آنها جلوگیری یا اطلاع رسانی شود تا حد زیادی بر عهده پلیس سایبری ایران است که در بحث شناسایی و اطلاع رسانی در این خصوص فعال است . در دوره آموزش نتورک پلاس و در بخش امنیت اطلاعات ، کمی در خصوص مواردیکه مربوط به پلیس فتا می شود نیز صحبت می کنیم.
این روزها پلیس فتا به عنوان مرجعی برای دریافت گزارشات مردمی در خصوص جرائم اینترنتی درآمده است و همچنین به عنوان یک عامل بازدارنده و البته ترس برای مجریم در فضای سایبری محسوب می شود ، تقریبا هر اتفاقی که منجر به جرم شود اعم از کلاهبرداری های سایبری ، هک و نفوذ غیرمجاز ، تهدیدهای اینترنتی ، فروش کالاهای غیرمجاز ، وب سایت های ناقض قوانین جمهوری اسلامی و ... همگی برای رسیدگی به سمت پلیس فتا ارجاع داده می شوند.
پلیس فتای ناجا در حال حاضر دارای یک سازماندهی منظم و مرتب ، تیم های متخصص در حوزه های مختلف تشخیص و اطلاع رسانی جرائم رایانه ای ، وب سایت اطلاع رسانی و البته بحث جالبی به نام همیار پلیس است که به متخصصین حوزه امنیت سایبری و حتی مردمی که دوست دارند در کاهش جرائم اینترنتی با پلیس همکاری کنند این اجازه را می دهد که بتوانند با این سازمان تبادل و همکاری داشته باشند ، بصورت کلی وظایف پلیس سایبری یا فتا در ایران به شکل زیر خلاصه می شود :
در حال حاضر سردار وحید مجید فرمانده پلیس فتای نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران می باشد . وب سایت پلیس فتای جمهوری اسلامی ایران با آدرس https://www.cyberpolice.ir در دسترس است و همچنین اگر علاقه مند به همکاری بصورت همیار پلیس فتا هستید می توانید به آدرس http://hamyar.cyberpolice.ir مراجعه کنید ، همچنین برای ارسال گزارش های مردمی بصورت فوریت های پلیسی فتا می توانید به آدرس https://www.cyberpolice.ir/csirc مراجعه کنید
برای ثبت شکایت و گزارش کلاهبرداری های آنلاین ، ابتدا باید وارد سایت پلیس فتا در لینک زیر شوید :
نکته مهم : حتما برای ورود به سامانه ، فیلترشکن یا VPN خود را خاموش کنید
در ابتدای ورود به صفحه ثبت شکایات ، شما باید متن توافقنامه به شرح زیر را مطالعه کنید و با روی دکمه متوجه شدم کلیک کنید :
سپس در کادر نمایش داده شده ، یکی از گزینه های گفتگوی آنلاین یا ارتباط آفلاین را برای ارتباط گیری با کارشناس فنی مربوطه انتخاب کنید :
اگر در سامانه پلیس فتا ثبت نام نکرده اید ، ابتدا بر روی گزینه ورود به سامانه کلیک کنید و طبق کادر پایین اطلاعات خودتان را وارد کنید و ثبت نام را انجام دهید :
پس از وارد کردن کد ملی و شماره تلفن همراه و پر کردن واژه امنیتی ، برای شماره تلفن شما یک کد ارسال می شود ، آن را در کادری که به شما نمایش داده می شود به شکل زیر ثبت کنید :
حالا گزینه های گفتگوی آنلاین و آفلاین برای شما فعال شده است ، از کادر گفتگوی آنلاین استان و شهر مورد نظر خود را انتخاب کنید :
در ادامه اگر کارشناس آنلاین حضور داشته باشد از شما نوع جرم پرسیده می شود و شما شروع به گفتگو می کنید ، اگر کارشناس حضور نداشته باشد ، شما به صفحه گفتگوی آفلاین هدایت می شوید و می توانید در این صفحه گزارش کلاهبرداری خود را یا هرگونه مشکل در فضای سایبری را ثبت کنید .
برای اینکه بتوانید شکایت های خود را بصورت تلفنی اعلام کنید می توانید با شماره تلفن 096380 با مرکز فوریت های سایبری پلیس فتا در شهر و استان خود تماس بگیرید.