در این مقاله به بررسی مفاهیم روتینگ خواهیم پرداخت . روتر یک مسیریاب هست که موجب برقراری ارتباط شبکه هایی با رنج آی پی متفاوت با یکدیگر می شود.برای برقراری ارتباط شبکه ها در سطح گسترده از روترهای فیزیکی استفاده می کنند اما می توان برای ایجاد ارتباط میان چند شبکه در سطح محدود از قابلیت روتینگ موجود در ویندوزسرور نیز که توسط سرویس RRASیا (Routing & Remote Access Service) ارائه میشود ،استفاده کرد.
سرویس RRAS نقشهای عملیاتی Routingو Remote Access و VPN و Radius Server را در برمیگیرد که در اینجا ما به تشریح مفاهیم مربوط به عملیات روتینگ توسط ویندوز سرور 2008 خواهیم پرداخت. شبکه های با subnet متفاوت برای برقراری ارتباط با یکدیگر درخواست خود را برای روتر ارسال می کنند و روتر به کمک لیستی از IPها که به آن Routing Table می گویند به شناسایی مقصد درخواستهای ارسالی می پردازد .اگر مسیریاب یا روتر موفق به یافتن مقصد مورد نظر نشد درخواست را برای Gateway ارسال خواهد کرد . با تایپ دستور route print در cmd می توان اطلاعات مربوط به Routing table را مشاهده کرد.
در خروجی گرفته شده از دستور route print اولین بخشی که مشاهده می شود Interface list نام دارد که در آن IPهای رابط ویندوز سرور یا همان IP interface ها (کارت شبکه ها )با شماره های رابط برچسب می خورند.کاربرد آن برای هر زمانیست که یک رابط رابه جدول مسیر یابی اضافه و یا از آن حذف می کنیم .بدین ترتیب میتوان از تعداد کارت شبکه های اضافه و یا حذف شده با خبر شد.دومین بخش IPv4 route table نام دارد.در واقع این جدول بیانگر مقصدی است که ویندوز سرور ترافیک را به آن route می کند.
در محیط گرافیکی نیز میتوان اطلاعات مربوط به routing table را مشاهده کرد. برای این منظور وارد کنسول مدیریتی RRAS (که در ادامه مقاله نصب و راه اندازی آن را توضیح خواهیم داد ) می شویم و با راست کلیک روی عبارت Static routes و انتخاب گزینه show IP routing table پنجره مربوط به آن نمایان خواهد شد.
به دو طریق میتوان route های مورد نظر را add کرد: به صورت static ونیز استفاده از پروتکل های Routing
Route add (destination address) mask (subnet mask) (gateway ) metric (metric) IF (interface) –p
p- در واقع مفهوم permanent را در بردارد .وقتی یک route را add می کنیم ،این دستور پس از یک بار restart سیستم از routing table حذف خواهد شد.استفاده از دستور –p موجب می شود که route بصورت دائمی وثابت درون routing table قرارگیرد.
تصویر زیر بیانگر اضافه کردن یک route بصورت static می باشد:
با استفاده از دستور route delete نیز می توان یک route را حذف کرد.
همانگونه که ذکر شد به کمک پروتکل ها دیگر نیاز به add کردن route به صورت دستی نیست. بنابراین استفاده از پروتکل ها موجب سهولت کار ما خواهد شد. می دانیم که در یک ساختار شبکه ای گسترده بیش از یک روتر وجود دارد مثلا ممکن است این ساختار ده ها و یا صدها شبکه را بر گیرد.در چنین شرایطی است که باید اطلاعات routing table ها با یکدیگر یکسان سازی شود ،اضافه کردن route ها روی تک تک روترها به صورت دستی عملا غیر ممکن است.بنابراین باید از پروتکل های روتینگ استفاده کنیم که به صورت خودکار اطلاعات routing table های روتر ها را با هم یکسان سازی و یکپارچه می کنند که به آنها Dynamic Routing Protocols می گوییم.
پروتکل های روتینگ بر دو نوع هستند : Distance-vector و Link –state
پس از شرح مفاهیم روتینگ به کمک یک سناریو عملیات روتینگ را پیاده سازی می کنیم. در واقع در اینجا ما قصد داریم که میان دو کلاینت با رنج IP و Subnetهای متفاوت(دو شبکه مجزا) از طریق روتر ارتباط برقرار کنیم . برای برقراری این ارتباطات سیستمی که بعنوان روتر استفاده می شود، باید به تعداد شبکه هایی که قصد برقراری ارتباط میان آنها را داریم ، دارای کارت شبکه و رابط باشد.که اصطلاحا به آنها leg می گویند.تصویر زیر مراحل سناریو مورد نظر ما را به روشنی بیان می کند:
پس از Set کردن IP ها روی کلاینتها ،نوبت به سرور می رسد همانگونه که پیشتر گفتیم برای انجام عملیات روتینگ توسط سرور باید سرویس RRAS را فعال کرده و تنظیمات مربوط به LAN Routing را برای برقراری ارتباط میان شبکه ها و نیز NAT را برای اینترنت دادن به آنها انجام دهیم.بدین منظور ابتدا برای نصب سرویس RRAS وارد کنسول Server manager شده ، نقش Network policy & Access services را مارکدار می کنیم و مطابق تصاویر زیر روی Next کلیک می کنیم.
در این بخش نیز تیک مربوط به گزینه Routing &Remote Access Services را فعال می کنیم با مارکدار کردن این گزینه زیرمجموعه های آن نیز انتخاب خواهند شد و روی گزینه Install کلیک می کنیم .مراحل طی شده مشابه تصویر زیر خواهد بود.
پس از عملیات نصب با تایپ عبارت rrasmgmt.msc در Run و یا از طریق مسیر زیر به کنسول RRAS دسترسی خواهیم یافت:
Start => Administrative tools => Routing and Remote Access Services
علامت قرمز نشان داده شده روی سرور در تصویر بیانگر Offline بودن آن است برای فعال سازی سرور روی آن راست کلیک کرده و اولین گزینه را انتخاب می کنیم .بدین ترتیب ویزارد Routing & Remote Access Server باز خواهد شد.روی گزینه Next کلیک می کنیم.
گزینه های موجود در این صفحه آپشن های مختلفی را برای راه اندازی سرویس در اختیار ما قرار می دهند:
در اینجا ما گزینه Custom configuration را انتخاب می کنیم .
در این مرحله سرویس LAN Routing را برای مسیر یابی و انجام عمل روتینگ میان شبکه ها انتخاب می کنیم با کلیک روی گزینه Next خلاصه ای از انتخاب های صورت گرفته نمایش داده خواهد شد .بهنگام خروج از این ویزارد پیغامی مبنی بر استارت این سرویس برای ما نمایش داده می شود ،برای شروع فعالیت این سرویس روی گزینه Start service کلیک می کنیم.
پس از گذشت چند ثانیه سرویس استارت خورده و ویزارد بسته خواهد شد. تصویر زیر کنسول RRAS را پس از شروع فعالیت سرور نشان می دهد. علامت سبز رنگ روی سرور نیز نمایانگر سرور در وضعیت فعال می باشد.
پیشتر ذکر کردیم که مایکروسافت در ویندوز سرور 2008 پروتکل RIPv2 را ساپورت می کند اکنون این پروتکل Dynamic و پویا را راه اندازی خواهیم کرد. در بخش IPv4 روی General راست کلیک کرده و گزینه New routing protocol را انتخاب می کنیم تا لیست پروتکل ها نمایش داده شوند:
با کلیک بر روی گزینه Ok پروتکل RIP در زیرمجموعه ی IPv4 قرار می گیرد.
پس از نصب RIP نوبت به راه اندازی آن می رسد.در اینجا ما این پروتکل را در ساده ترین حالت، راه اندازی می کنیم بنابراین کافیست با راست کلیک رویRIP و انتخاب گزینه New Interface رابط های مورد نظر را به آن معرفی کنیم.
پس از اضافه کردن هر رابط شبکه صفحه مربوط به Properties آن نمایان می شود که آپشن های متفاوتی را در بر می گیرد و بواسطه آنها میتوان تنظیمات و پیکر بندی های مورد نظر را انجام دادکه در این سناریو حالت پیش فرض را برای آن در نظر می گیریم.
در یک ساختار که عملیات مسیر یابی در آن به کمک پروتکل RIP انجام می شود ،هر فردی که پروتکل RIP را روی سیستم خود راه اندازی کرده و قصد انجام عمل روتینگ میان دو شبکه را دارد ،قادر به دریافت اطلاعات Routing table سروری خواهد بود که تنظیمات Route روی آن صورت گرفته است. اما می توان با فعال کردن تیک گزینه Activate authentication و لحاظ کردن یک پسورد برای آن ، شرایطی را برای احراز هویت افراد فراهم کرد تا تنها آنهایی که دارای پسورد هستند بتوانند به routing table دسترسی پیدا کنند.
در این مقاله به تشریح مفاهیم مسیریابی پرداختیم و ذکر کردیم که یک روتر موجب برقراری ارتیاط میان شبکه هایی با subnet متفاوت خواهد شد و گفتیم که می توان route ها را به دو صورت static و dynamic اضافه نمود مختصری هم در رابطه با dynamic routing protocol ها شرح داده و همچنین عملیات مسیریابی (routing) را به صورت ساده و روان در یک محیط عملی پیاده سازی کردیم. امیدوارم که مفید واقع شده باشد.