قبلا در وب سایت توسینسو در خصوص مواردی از قبیل SLA یا توافق نامه سطح سرویس ، SOW یا بیانیه شرح کار و همچنین برخی موارد دیگر در خصوص قراردادها صحبت کرده ایم ، با توجه به تخصص شخص بنده که در خصوص شبکه و امنیت اطلاعات است دوست دارم تا حد امکان در خصوص موارد مختلف قراردادها اطلاع داشته باشم و برای شما عزیزان هم این مورد را به اشتراک بگذارم البته فکر می کنم قسمت حقوق یا law در توسینسو مناسبترین قسمت برای قرار دادن این مطلب می باشد .
یکی از مستندات دیگری که در قراردادها به ویژه قراردادهای بین المللی و به خصوص قبل از انجام و نوشتن قرارداد اصلی و رسمی بین طرفین امضا می شود و مورد توافق قرار می گیرد مستندی به نام MOU می باشد که مورد بحث امروز ما است .قبل از اینکه بگوییم اصلا MOU چیست باید تفاوت دو واژه در بحث حقوق را بدانید که توافق یا Agreement و تفاهم یا Memorandum دو چیز کاملا متفاوت از لحاظ حقوقی هستند و به همین دلیل است که کشور ایران تا دلتان بخواهد با کشورهای مختلف تفاهم نامه امضا می کند و در نهایت هیچ اتفاقی منجر به قرارداد رخ نمی دهد .
در واقع MOU که مخفف واژه های Memorandum Of Understanding یا یادداشت تفاهم است یک مستند است که بعد از اینکه گروهی با هم مذاکره شفاهی کردند و می خواهند مذاکراتی که انجام داده اند را مکتوب کنند و آن را به امضاء برسانند تعریف می شود . نکته مهم در خصوص MOU این است که این مستند از نظر قانونی قابل استناد نیست و چیزی شبیه به یک صورتجلسه محسوب می شود که طرفین آن را امضا می کنند تا در آینده به احتمال زیاد با هم به توافق برای امضاء قرارداد نهایی برسند اما بر خلاف یادداشت تفاهم وقتی صحبت از توافق یا Agreement می شود طرفین ملزم به انجام تعهدات هستند .
در واقع توافق جنبه الزامی و اجباری برای طرفین ایجاد می کند و تفاهم فقط یک صورتجلسه است که به امضا رسیده است و به همین دلیل هم گفتیم که در اخبار همیشه اعلام می شود مسئولین دولتی با فلان کشور تفاهم نامه امضا کردند !!! یعنی ممکن است هیچوقت هیچ قرارداد و توافقنامه ای در خصوص تبادلات و انجام پروژه ها و غیره در این میان رخ ندهد .
تفاهم نامه یا MOU در واقع فاز اول ایجاد کردن یک قرارداد و معامله رسمی است . هرچند که از نظر قانونی وجهه چندانی ندارد اما می تواند در صورت عدم رعایت شدن به وجهه و اعتبار طرفین قرارداد لطمه بزند. MOU ها می توانند بسیار سریع و حتی مخفی امضا و به تفاهم رسیده باشند و زیاد درگیری های قانونی در خصوص این نوع مستندات تجاری و اداری وجود ندارد اما در برخی از کشورها مثل ایالات متحده حتی همین MOU ها نیز در شرایط خاص می تواند به عنوان یک مستند قانونی و قابل استناد مورد استفاده قرار بگیرد.
جالب است بدانید که در تدوین کردن یک تفاهم نامه یا MOU کاملا موارد یک قرارداد حقوقی رسمی رعایت می شود و استاندارد و قالب خاص و قانونی دارد اما از لحاظ قانونی قابل استناد و دفاع نیست . در چنین مستندی کمی از مواردیکه در مستند SOW نیز وجود دارند لحاظ می شود اما بصورت کلی دامنه و محدوده سند ، نقش ها و مسئولیت ها و تفاهم های انجام شده از طرفین عنوان می شود. MOU در واقع یک پیشنویس قرارداد اصلی نیز محسوب می شود و یادداشت نهایی بعد از پایان گفتگوها و مذاکره ها محسوب می شود . از MOU به عنوان یک سند رسمی به عنوان سند پشتیبان صحبت های شفاهی نیز نام برده می شود . با توسینسو به حل مشکلات دیگران کمک کنیم.