شاید براتون پیش اومده که یه دوره آموزشی 20 ساعته رو به صورت کامل نگاه کردید یا یه کانال یوتیوب رو که در مورد یکی از مباحث برنامه نویسی آموزش می‌دهد را نگاه کردید و همه مفاهیم رو متوجه شدید و مشکلی در یادگیری ندارید. اما مشکل پردازش و طبقه بندی و استفاده از این اطلاعاتی است که یاد گرفته اید. در این مطلب می‌خواهم در مورد این مشکل صحبت کنم.
چند سال پیش یک دوره 27 ساعته رو درباره ی طراحی وب گذروندم اونم به صورت کامل. آخرش با پروژه ای که با دوره قدم به قدم پیش رفته بودم یک وب سایت خیلی خوب نوشته بودم که امکانات اون موقع مثل Ajax و API و اینجور چیز ها رو داشت خیلی هم حال می‌کردم با این چیزی که ساختم. اما داستان از جایی غم انگیز شد که تصمیم گرفتم یک پروژه جدید برای خودم استارت بزنم. اینجا بود که یه لحظه شوکه شدم.
من بودم و یه صفحه سفید آماده برای کد نوشتن ولی انگار همه چی یادم رفته بود. بنابراین مجبور بودم جسته و گریخته دوباره برگردم دوره رو مرور کنم و چیزهایی رو که قبلاً یاد گرفته بودم رو دوباره مطالعه کنم. من مدت زیادی رو به عنوان یه برنامه نویس خود آموز به این شکل گذروندم. آخرش هم یه عالمه دوره و پروژه نیمه کاره روی دستم مونده بود چون از هر کدوم یه ناخنکی زده بودم و رد شده بودم. همین باعث شده بود که اعتماد به نفسم داغان بشه و شک کنم که یه برنامه نویس درست و حسابی هستم یا نه.
مشکل یادگیری و مطالعه من این بود که همه آن یاد‌گیری‌ها غیرفعال بودند. اگر شما برنامه نویسی رو از روش غیر فعالش یاد میگیرید به این شکل عمل می‌کنید که یه دوره رو شروع می‌کنید و به مباحثش گوش میدید و کدهایی رو که زده رو می نویسید ولی یک هفته دیگه هیچی یادتون نیست. توی برنامه نویسی یه ضرب‌المثلی برای یادگیری هست با این عبارت که ”use it or lose it” اگر از مفاهیمی که یاد گرفته‌اید استفاده نکنید حتماً آن‌ها را فراموش خواهید کرد. البته این در موارد دیگه ای مثل یادگیری زبان خارجی هم صادقه. البته شاید برای بعضی‌ها (مخصوصاً افرادی که از سایر رشته‌ها آمده اند) این که دوره ای رو گذرونده اند و مدرک رو گرفته‌اند و در لینکداین گذاشته‌اند خیلی باحال باشه ولی حقیقت این هستش که توی برنامه نویسی مدرک گرایی و دنبال مدرک بودن ارزشی نداره.
تنها راه اینکه با استفاده از دوره ها و آموزش‌ها و کتاب‌ها بتونید یه برنامه نویس خوب بشیداین هستش که یادگیری و مطالعه شما فعال باشه.
مرحوم مغفور بنجامین فرانکلین یه جمله‌ای داره میگه که
به من بگو من فراموش خواهم کرد، به من تدریس کن یادم می‌ماند، منو درگیر موضو کن تا یاد بگیرم.
یادگیری فعال به این شکل است که یک دوره یا مطلب را به مفاهیم کوچک تقسیم کنیم و هرکدام را به‌قدری تمرین کنیم و با آن‌ها کار کنیم تا ذهن به صورت ناخودآگاه بتواند از آن استفاده کند و بعد به سراغ مفهوم بعدی برویم. مثلاً یک دوره آموزشی را در نظر بگیرید و بعد از هر قسمت مفاهیمی رو که یاد گرفته‌اید را به زبان خودتان در دفترچه یا برنامه‌ای یادداشت کنید سپس هرکدام را تمرین کنید. بعد از آن برای خودتان پروژه ای تعریف کنید و مفاهیمی رو که یاد گرفتید توی اون پروژه به کار ببرید و در مواردی که دچار مشکل شدید دوباره سرچ کنید و به دانسته‌های خودتان اضافه کنید. همین روند را برای تمام قسمت‌ها انجام دهید.
روشی را که گفتیم زمان می برد. اگر به طور مثال دوره شما 20 ساعته باشد ممکن است که دو ماه یا بیشتر هر روز درگیر آن باشید ولی باور کنید که ارزشش را دارد. فقط یاد بگیرید و به صورت مستمر تمرین کنید و از انجام پروژه نترسید. این کار باعث می‌شود که شما از یه برنامه نویس تازه کار به یک برنامه نویس حرفه‌ای تبدیل شوید. پس هر روز یاد بگیرید و یادداشت برداری کنید و در پروژه ها استفاده کنید و با مفاهیم درگیر شوید و از مفاهیم قبلی نیز در پروژه ها استفاده کنید. اگر یادگیری فعال نداشته باشید و یادگیری غیرفعال داشته باشید اعتماد به نفستان ضعیف خواهد شد و یک انبار و آرشیو بزرگ از دوره ها را دارید و بعد از مدتی به خاطر اینکه نتیجه درست نگرفته اید بیخیال خواهید شد و همه آرشیو را دور خواهید ریخت.